2009/2010 YILI REYHANLI KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ I. YARIYIL 9. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ I. YAZILI YOKLAMA
…
“Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır.
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar sadâ verip seslenmelidir.”
(Köroğlu)
“ Alp Er Tunga öldi mü
Issız ajun kaldu mu
Ödlek öçinaldı mu
Emdi yürek yırtılur.”
(Eski Türkçe ile yazılmıştır Göktürkçe)
( )Sanat metinlerinin anlamı yoktur, anlamları vardır.
( ) Sanat eserleri bilimsel eserler gibi bilgilendirici ve nesnel olmalıdır.
( )Sanat eseri biricik ve özgündür.
( ) Öğretici metinlerde gerçeklik, kurmaca bir gerçeklikken; sanat ve edebiyat eserlerinde gerçeklik doğrudan verilir.
( ) Dizelerde ünlü harflerle yapılan ahenge aliterasyon denir.
A. Metinler ……………………… ve ………………. diye ikiye ayrılır .(4p)
B. Olay, düşünce, duygu ve hayâlleri dil aracılığıyla, sözlü veya yazılı olarak etkili ve güzel bir biçimlendirme sanatına ………………. denir.(2p)
C. Edebî metnin konusu, en geniş anlamıyla doğa ile ilişki hâlindeki duyan, düşünen tasarlayan ve yaşayan ……………. dır. (2p)
D. ………………….., bir dönemdeki dinî, siyasî, sosyal, ekonomik, sivil, askerî hayatın duygu, anlayış ve zevk bütünüdür.(2p)
Not Baremi: doğru olarak yanıtlanan her sorunun puan değeri karşısında ayrıntılı olarak belirtilmiş olup, sınav süreniz bir ders saatidir.
BAŞARILAR DİLERİM…
ABDURRAHİM HORUZ
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni
2009/2010 YILI REYHANLI KIZ TEKNİK VE MESLEK LİSESİ I. YARIYIL 9. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ I. YAZILI YOKLAMA CEVAP ANAHTARI
…
“Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır.
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar sadâ verip seslenmelidir.”
(Köroğlu)
CEVAP: (5p) a- Bolu Beyine malıdır/melidir: Redif
b-Yaslanmalıdır aslan/eslen: zengin kafiye (5p)
c-Kalkan sesinden
a-seslenmelidir
“Benden selam olsun/ Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara/ yaslanmalıdır.
6+5=11’li hece ölçüsü kalıbıyla yazılmıştır.(10p)
Yukarıdaki şiirin üstünde üç nokta var. Buradan bu şiirin başka bölümleri de olduğunu anlıyoruz. Her bölüm dörder mısradan oluştuğu için nazım( şiir) birimi dörtlüktür.
“Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır.
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar sadâ verip seslenmelidir.”
(Köroğlu)
Bolu Beyi’ne benden selam olsun. Şu dağlara çıkıp, yaslanmalıdır. Ok gıcırtısından (ve) kalkan sesinden dağlar yankı yapıp seslenmelidir.(10p)
Yukarıdaki şiir halk edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır. Kahramanlık, yiğitlik, savaş konularını işlemektedir. Bu sebeple bu şiirin nazım türü koçaklamadır.(10p)
Yukarıdaki şiir kahramanlık, yiğitlik, savaş gibi konuları işlediği ve kahramanca seslenişler içerdiği için batı edebiyatında konusuna göre şiir türlerinden epik şiire girer.(sebep 5p, türün adı 5 puan)
“ Alp Er Tunga öldi mü
Issız ajun kaldu mu
Ödlek öçinaldı mu
Emdi yürek yırtılur.”
(Eski Türkçe ile yazılmıştır Göktürkçe)
Yukarıdaki şiir sade bir Türkçe ile yazılmıştır.(2p) Dili eski Türkçe’dir.(2p) Nazım(şiir) birimi dörtlüktür.(2p) Ölçüsüsü hece ölçüsüdür. Nazım şekli sagudur. Bu sebeple bu şiir Edebiyatımızın İslamiyet öncesi Türk şiiri geleneğiyle yazılmıştır.(4p)
( D )Sanat metinlerinin anlamı yoktur, anlamları vardır.
( Y) Sanat eserleri bilimsel eserler gibi bilgilendirici ve nesnel olmalıdır.
( D )Sanat eseri biricik ve özgündür.
( Y ) Öğretici metinlerde gerçeklik, kurmaca bir gerçeklikken; sanat ve edebiyat eserlerinde gerçeklik doğrudan verilir.
( Y ) Dizelerde ünlü harflerle yapılan ahenge aliterasyon denir.
A. Metinler …öğretici… ve edebi(sanatsal). diye ikiye ayrılır .(4p)
B. Olay, düşünce, duygu ve hayâlleri dil aracılığıyla, sözlü veya yazılı olarak etkili ve güzel bir biçimlendirme sanatına …edebiyat. denir.(2p)
C. Edebî metnin konusu, en geniş anlamıyla doğa ile ilişki hâlindeki duyan, düşünen tasarlayan ve yaşayan …insan. dır. (2p)
D. …zihniyet.., bir dönemdeki dinî, siyasî, sosyal, ekonomik, sivil, askerî hayatın duygu, anlayış ve zevk bütünüdür.(2p)
CEVAP: Sinema filminin senaryosu bir edebi metindir. Edebi metinler konusunu gerçek hayattan alır. Bu sebeple bir yönü gerçektir. Ancak yazar edebi eseri yazarken illa ki kendi hayal gücünden bir şeyler katar. Yani edebi eserin bir yönü kurmacadır. Bu sebeple filmin bir yönünün gerçek hayattan alındığını yani gerçek yönü olduğunu ancak bir yönünün de kurmaca olduğunu bilmek gerekir şeklinde bir yorum doğru bir yorum olur.
Not Baremi: doğru olarak yanıtlanan her sorunun puan değeri karşısında ayrıntılı olarak belirtilmiş olup, sınav süreniz bir ders saatidir.
BAŞARILAR DİLERİM…
ABDURRAHİM HORUZ
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni