10 TÜRK EDEB 1. DÖN 2.YAZ
10. SINIF TÜRK EDEBİYATI–2 DERSİ I. DÖNEM II. YAZILI YOKLAMA SORULARIDIR:
A- (Her sorunun doğru cevabı 3 puandır.)
1.Türk edebiyatının yazılı ilk örneği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sagular B)Destanlar C)Göktürk yazıtları D)Kutadgu Bilig E)Savlar
2.11.yüzyılda yazılan bu eser, İslam kültürünün etkisi altında oluşturulan ilk eser özelliğini taşır. Türk edebiyatında aruzla yazılmış ilk eserdir. Edebiyatımızın ilk mesnevisi olarak bilinen yapıt, Hakaniye lehçesiyle yazılmış olup alegorik (sembolik) bir özellik taşır.
Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A)Divan u Luğati’t-Türk _ Kaşgarlı Mahmut
B)Atabet-ül Hakayık_ Edip Ahmet Yüknekî
C) Kutadgu Bilig_ Yusuf Has Hacib
D)Divan-ı Hikmet_Ahmet Yesevi
D)Orhon Yazıtları_ Yulıg Tigin
3. Dede Korkut hikâyeleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)Nazım ve nesrin iç içe olması
B)Geçiş döneminin ilk ve en önemli eseri olması
C)On iki hikâyeden oluşması
D) Hikâyelerin Dede Korkut tarafından yazılması
E)Duru, yalın bir halk Türkçesinin kullanılması
4. SAGU- AĞIT- MERSİYE
Yukarıda belirtilen türlerin ortak özelliği, aşağıdakilerden hangisidir?
A)farklı dönemlerde aynı konuyu işlemeleri
B) Aynı nazım birimine sahip olmaları
C)Hece ölçüsüyle dörtlükler halinde söylenmeleri
D)Halk edebiyatı ürünleri olmaları
E)Bir nazım biçiminin farklı türleri olmaları
5. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk edebiyatının özelliklerden biri değildir?
A)Sagular yuğ törenlerinde okunur.
B)Av merasimlerinden sonra sığır adı verilen törenler yapılır.
C)şiirler kopuz denilen saz eşliğinde söylenir.
D)Şiirlerde nazım birimi olarak beyit kullanılır.
E)Dil, yabancı dillerin etkisinden uzaktır.
6.Orhun yazıtları ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A)İlk abide 720’de Bilge Tonyukuk adına dikilmiştir.
B)Türklerin Çinlilerle yaptıkları bağımsızlık savaşları anlatılmıştır.
C)Üç yazıtta da ağır bir söylev dili kullanılmıştır.
D)Göktürk alfabesi kullanılmıştır.
E)1893’te Thomsen tarafından okunmuştur.
7.Destan bir ulusun yaşadığı savaş, göç gibi önemli olayları olağanüstülüklerle süsleyerek anlatan edebiyat ürünüdür. Bir ulusu derinden etkileyen olayların o ulus tarafından kuşaktan kuşağa aktarılarak oluşturulanlar doğal destan olarak adlandırılır. Bir ozan tarafından yazılanlara ise yapma destan adı verilir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yapma destan değildir?
A)Çılgın Orlando
B)Kaybolmuş Cennet
C)Kurtarılmış Kudüs
D)Nibelungen
E)Kuvayı Milliye
8.—– 13.yüzyılda Anadolu’nun doğusunda, buraya gelip yerleşmiş, buraları vatan tutmuş Oğuz Türkleri arasında yaşamış, yayılmış ve işlenmiş hikâyelerdir. Bu hikâyelerde Oğuz Türklerinin Gürcü, Abaza ve Trabzon Rumlarıyla yaptıkları savaşlar anlatılır. Hikâyeler, Oğuzların eski destan motifleri ile zenginleşmiştir. Karakter açısından destan özelliği taşımakla birlikte destandan halk hikâyeciliğine geçişin bir örneğidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Halk hikâyesi
C)Ferhat ile Şirin
D)Leyla ile Mecnun
9.Aşağıdakilerden hangisi Kutadgu Bilig’in özelliklerinden biri değildir?
A)11. yüzyılda Yusuf Has Hacb tarafından kaleme alınmıştır.
B)Aruz vezniyle ve beyit nazım birimiyle yazılmıştır.
C)Ahlak, dilin önemi, devlet idaresi gibi konulara değinilmiştir.
D)Didaktik bir eserdir, sembolik bir anlatımı vardır.
E)Bazı bölümlerde nazımla nesir iç içedir.
10.
I.12.yüzyılda “Edip Ahmet Yükneki” tarafından kaleme alınmıştır.
II. Atabet’ül Hakayık “hakikatler eşiği” anlamına gelmektedir.
III. Aruz vezniyle mesnevi tarzıyla yazılmıştır.
IV. Didaktik bir eserdir, cömertlik, doğruluk, ilim gibi konular işlenmiştir.
V.Eserin dili oldukça sadedir; Arapça ve Farsça kelimelere rastlanmaz.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi Atabet’ül Hakayık adlı eserin özelliklerinden biri değildir?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
11.Yıllar boyunca Tekke şiirinin önderi sayılmış, şiirleriyle kafalara ve gönüllere Türkçe ile seslenmiştir. Tasavvuf akımını, taşkın ve gür lirizmi ile halka yansıtmıştır. Aruzla da şiirler yazmakla birlikte genellikle heceyi kullanmıştır. Bu şiirlerde kullanılan ana tema, Allah aşkı ve insan sevgisidir.
Yukarıda özellikleri belirtilen şair kimdir?
A)Yunus Emre
C)Mevlana
D)Sultan Veled
E)Hacı Bayram-ı Veli
12.Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A)Bir kısmı gazel bir kısmı dörtlük şeklinde söylenmiş şiirlerden oluşan Atabet’ül Hakayık didaktik bir vaaz, nasihat kitabıdır.
B)Hoca Ahmet Yesevi Orta Asya’da ilk tarikatı kurmuş ve İslami düşüncelerini aruzla yazılmış dörtlükler halinde düzenlediği Divan-ı Hikmet’te anlatmıştır.
C)Türk edebiyatında fıkralarıyla tanınan Nasrettin Hoca 13. yy’da yaşamış bir alimdir.
D)Yunus Emre şiirlerinde hem aruzu hem heceyi kullanmış, Risalet’ün Nushiye adlı mesneviyi yazmış ve Tekke edebiyatının kurucusu sayılmıştır.
E)Tekke edebiyatının temsilcilerinden olan pir Sultan Abdal nefeslerini saz eşliğinde söylemiştir.
13.Könglüm içün örtedi
Yitmiş yaşığ kartadı
Kaçmış özüğ irtedi
Tün gün keçûp irtelür
Bir sagudan alınan bu dörtlük aşağıdakilerin hangisinden alınmış olabilir?
A)Alp Er Tunga Destanı
D)Divanü Luğati’t Türk
14.Tekke-tasavvuf edebiyatı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)Şiirlerde Allah aşkı ve Allah’a kavuşma arzusu dile getirilir.
B)Temsilcileri tekkelerde yetişen şairlerdir.
C)Şairler, sanat için sanat düşüncesiyle eser verirler.
D)Asıl ölçü hecedir; ancak aruz ölçüsü de kullanılır.
E)Şair, bağlı olduğu tarikatın görüşlerini şiir aracılığıyla duyurmaya çalışır.
15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır?
A)Alp Er Tunga destanında milattan önceki Türk İran savaşları anlatılır.
B)şu destanında İskender’in bir gece baskınıyla Türkler tarafından nasıl yenildiği anlatılır.
C)Bozkurt destanında Göktürklerin bir fişi kurttan nasıl türedikleri anlatılır.
D)Göç destanında Ergenekon adı verilen yerde Göktürklerin çoğalmaları ve demir bir dağı delerek oradan kurtulmaları anlatılır.
E)Oğuz Kağan destanında Mete’nin Orta Asya’da Türk birliğini nasıl sağladığı anlatılır.
B-AŞAĞIDAKİ CÜMLELER DOĞRU İSE SİZE AYRICA VERİLEN CEVAP KÂĞIDINDA (A) SEÇENEĞİNİ, YANLIŞ İSE (B) SEÇENEĞİNİ İŞARETLEYİNİZ. (20 puan)
16)Dîvânü Lûgaati’t- Türk’ün varlığı, 15. asır Türk âlimlerinden Ali Emiri Efendi tarafından haber verilmiştir.
17)Mesaj iletme kaygısından dolayı İslami halk edebiyatı ürünlerinde dinsel temalar ağırlık taşımaktadır.
18)Anadolu Türk tarikatlarının en önemlileri, topraklarımızda en derin, en geniş kök salanları ise Bektaşilik ve Mevlevilik’ti, Mevlevilik halk yığınlarını, Bektaşilik aydınları kendine çeker.
19)Danişmendname ilkönce Anadolu Selçuklu Sultanı İkinci İzzeddin Keykavus’un emriyle Tokat Dizdarı Arif Ali tarafından derlendi.
20)Başka şairlerin birkaç dize ekleyerek bend biçimine dönüştürdüğü gazellere “tahmis”, “terbi” adı verilir.
C) AŞAĞIDAKİ CÜMLELERDE BOŞ BIRAKILAN YERLERE UYGUN KELİMELERİ YAZINIZ. (20 puan)
21)Anadolu’da 13. yy’da gelişmeye başlayan Tekke edebiyatının asıl kurucusu ————————————————-’dir.
22)Dede Korkut Kitabının asıl adı——————————————————————————dır.
23)İslâm uygarlığı etkisinde kalan tekke edebiyatının özünü ———————————– oluşturur.
24)Dini Tasavvufi edebiyatta eserlerin çoğu—————————————–olarak oluşturulmuştur.
25)Mevlana Anadolu’da yetişen ilk ve en büyük Türk mutasavvıf olduğu halde eserlerini ————————–yazmıştır.
26)Dîvânü Lûgaati’t- Türk hangi amaçla Arapça yazılmıştır? Yazınız. (5 puan)
27) Gazeller nasıl isimlendirilir? İzah ediniz. (5 puan)
28)Danişmendname’nin Türk edebiyatında uzun süre tarih kitabı gibi kabul edilmesinin sebebini yazınız. (5 puan)
Bahri PEKTAŞ
T. Edebiyatı/Dil ve Anlatım Dersleri Öğrt
Yorumlar - Yorum Yaz
