Custom Search

             ERBAA MERKEZ ANADOLU LİSESİ 2009–2010 ÖĞRETİM YILI

              10 TMA SINIFI DİL VE ANLATIM DERSİ 1. DÖNEM 2. YAZILI YOKLAMA

1. 1.       Aşağıdaki boşluklara uygun kelimeleri yazınız.(10 puan)

•  Bir duyguyu, bir düşünceyi, bit konuyu sözlü veya yazılı olarak bildirmeye …………………………..denir. Buna hazırlık sürecinde şunlardan yararlanılır: (1)……………………………….. belirleme,(2)…………………………yapma,(3)…………………………. yapma,(4)…………………………………koyma,(5)……………………… çıkarma.
• Bir nesnenin, olayın veya bir gerçeğin, niteliklerinin bilinmesi amacıyla, dikkatli ve planlı olarak ele alınıp incelenemesine ……………………..………..denir.
• Hakkında konuşulan, üzerinde söz söylenen yazı yazılan bir olay, düşünce veya duruma …………………………….denir.
• Öğretici veya edebi eserde işlenen evrensel düşünce ve görüşe ……………………………...denir.
• Yazarın okuyucuya iletmek istediği düşünceye ……………………… denir.

1. 2.       Aşağıdaki ifadelerin karşısına yargılar doğruysa (D), yanlışsa (Y) yazınız. (5 puan)

v  [      ] Metinlerde ele alınan konun niteliklerinden biri de ilginç olmasıdır.

v  [      ] Sanatçının kendi ifade tarzına, duyuş, düşünüşteki farklılığına ana düşünce adı verilir.

v  [      ] “Maddenin üç hali vardır.” Cümlesi bilimsel bir metindir.

v  [      ] “Tokat Orta Karadeniz Bölgesi’nin en güzel şehridir” cümlesi öznel bir anlatıma sahiptir.

v  [      ] Metinin anlatımında duraklamaya yol açacak hiçbir unsura yer verilmemesine açıklık denir.

18 MART’I KAZANAN RUH!

18 Mart çatışması yeni bitmiş, Çanakkale Boğazı düşmana dar edilmiş, Çanakkale, “Dünyayı yenenlerin yenildiği yer” unvanını takınalı, henüz birkaç saat olmuştur. Boğaz Komutanı Cevat Bey, isabet alan cephaneliği yüzünden alt-üst olmuş Mecidiye tabyasını teftiş etmektedir. Darmadağın olmuş tabyada önce hiç kimseyi göremez. Biraz sonra ise az ötedeki ağaçlıkta duran bir er dikkatini çeker… Yanına yaklaşır… Er de hiçbir değişiklik yoktur… Cevat Bey seslenir: “Oğlum”der. Er sese dönerek, esas duruşa geçer: “Buyurun kumandanım.” Er ayakta sallanmaktadır ve yıkılmak üzeredir… Cevat Beyin dikkatini çeken bir şey daha vardır. Er, komutana bakmamaktadır… Bakışları, paşanın omuzları üzerinden ötelere, Ege’nin maviliklerine yaralı ve ezik kaçmakta olan düşman donanmasına dalmış gibidir… Ya da başka bir deyimle boşluğa bakmaktadır. O an Cevdet Bey, acı gerçeğin farkın varır. İçi “cızz” eder. Sonra sorar: “Oğlum gözlerine bir şey mi oldu?”. Er, acı bir tebessümle cevap verir: “Ziyan etmez kumandanım bu gözler göreceğini gördü…”

                Çanakkale Boğazı Müstahkem Mevki Komutanı Cevat Bey, sessiz sessiz ağlamaktadır.¹

1. ALPSOY Said, Ey Çanakkale,Gelenek Yayıncılık, İstanbul, Mart 2009, s.42

SORULAR

1. 3.       Metnin konusu nedir? (5 puan)
2. 4.       Metnin teması nedir?(5 puan)
3. 5.       Metindeki temayı sınırlandırma ögeleri nelerdir? Yazınız.(10 puan)
4. 6.       “Aşk, ayrılık, doğa sevgisi, ölüm, özgürlük” bunlar birer temadır. Bu temaları konu haline getiriniz. (10 puan)
5. 7.       Yukarıdaki metnin altındaki çizgiden sonra yer alan kısma ne ad verilmektedir? Bu unsuru metne yerleştirmenin amacı nedir? Bir cümleyle açıklayınız.(5 puan)
6. 8.       Nesnel ve öznel anlatım ne demektir? Örneklerle açıklayınız. (10 puan)
7. 9.       Birinci metin:                                                                             

İkinci Metin:

Üçüncü Metin:

Yukarıdaki metinlerle ilgili soruları cevaplandırınız.

A)      Üslup nedir? Yazınız. (5 puan)

B)       Yukarıdaki metinleri anlatımın ve anlatıcının amacına nasıl sınıflandırabilir? Nedenleriyle açıklayınız (üslup, sözcüklerin anlamı ve dilin işlevi bakımından) (15 puan)

1. 10.   Aşağıdaki cümleleri “doğrudan, dolaylı, nesnel, öznel, soyut ve somut anlatım” açısından değerlendiriniz ve cümlelerin karşısındaki seçeneklerden hangisi doğru ise onu yuvarlak içine alınız.  (5 Puan)

• (Nesnel  -  Öznel) Ahmet Haşim’in  “Sonabahar” şiirindeki kişileştirme de çok ilgi çekicidir.                                    
• (Nesnel  -  Öznel) Romanda anlatılanlar Kurtuluş Savaşı yıllarında geçiyor.
• (Dolaylı - Doğrudan)Ünlü bir eleştirmen: “ Önyargılı olmayan okuyucuyu iyice meraka düşürdüğüm zaman işim bitmiş olur, görevimi yerine getirmiş olurum.”der.          
• (Dolaylı - Doğrudan)Oscar Wilde’ye göre, heykeltıraş mermerde düşünürmüş.                                                        
• (Somut - Soyut) Güzel başka, doğru başkadır, denmez. Doğrunun ve inanarak söylediklerimizin dışında güzellik yoktur.   

1. 11.   Okuduğunuz “İki Şehrin Hikâyesi” adlı romanla ilgili aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

A)      Eserdeki Bn. Defarge neyi, niçin örmektedir? Açıklayınız. (5 puan)

B)       Eserdeki Charles Darney kimdir? Neden Fransa’ya dönme gereği duymuştur? Açıklayınız.(5 puan)

C)       Eserdeki Charles Darney’in Fransa’da başına neler gelmiştir. Fransa’da ölmekten nasıl kurtulmuştur?(5 puan)