1-İslamiyet öncesi Türk edebiyatında sözlü döneme ait nazım biçimlerini yazınız. Kısaca açıklayınız.(10 p)

2. a)  Türk destanlarında görülen (işlenen) motifler nelerdir?

     b)  Aşağıda yer alan Altay Türklerine ait olan destanda işlenen motifi açıklayınız.    

                                                               Yaratılış Destanı

                                    ……………….

                                   Tanrı yine buyurdu: “Bitsin dokuz dalı da!”

                                   Dallar çıktı hemence, dokuzlu budağı da.

                                   Kimse bilmez Tanrı’nın düşüncesi ne idi,

                                   Soylar türesin diye şöylece emir verdi:

                                   “Dokuz kişi kılınsın, dokuz dalın kökünden,

                                   Dokuz oymak türesin dokuz kişi özünden.”

                                                                                                                                                             (5+5=10 puan)

3- Şehname, Kalevela, Şinto, İgor, Manas hangi ülkelere aittir? Destan türlerinin adlarını yazınız. 10 p)

4- Türk Edebiyatının ilk yazarı aşağıdakilerden hangisidir?(5p)

     A)Yollug Tigin     B)Yunus Emre    C)Ahmet Yesevi  D)Bilge Kağan  E)Kaşgarlı Mahmut

5- Tarihin ilk şairlerine hangi adlar verilmiştir?(5p)

6-Ölen birinin arkasından onu övmek amacıyla yazılan şiirlere İslamiyet öncesi Türk edebiyatında …………………..halk edebiyatında………………………divan edebiyatında……………………denir.(10 p)

7- Türk edebiyatının dönemlerini şema halinde gösteriniz. (10p)

8- İslamiyet’ten Önceki  Türk Edebiyatının genel özelliklerinden beş tanesini yazınız.(10p)

9- Aşağıda noktalı yerlere uygun sözcükleri yazınız.

a)      Sözlü edebiyat …………………..zamanda oluşmaya başlamıştır.

b)      Ergenekon’dan çıkış günü …………………………………..bayramı olarak kutlanır.

c)      Edebiyat ve edebi dönemler hakkında araştırma yapan bilim dalına ……………………………………………..denir.

d)     Çok eski zamanlarda gelmiş ve yaşamış olan milletlerin inandıkları tanrıların,kahramanların etrafında oluşturdukları olağanüstü halk hikayelerine ………………………… denir.

(5+5+5+5=20 puan)

10- Oğuz Kağan düzenlediği şölenden sonra “ Dünya devletim olsun, halkımız da çok olsun!” der. Bu cümle bu destanın hangi idealini yansıtır? Yorumlayınız.(10 p)

                                                                                                      Allah yardımcınız olsun

                                                                                                         Halil AKPINAR

Süre bir ders saatidir.                                                                   Türk Dili ve edebiyatı Öğrt.

CEVAP ANAHTARI

1. Toplumun ortak görüşlerini yansıtması

2. Olağanüstü özellikler taşıması

3. Kişilerinin seçkin olması (Kral, Han, Hakan...vb.)

4. Milli dilde söylenmiş olması

5. Milli nazım ölçüsüyle söylenmiş olması

6. Oldukça uzun olması

7. Konuları bakımından savaş, deprem, yangın, mizah, ünlü kişilerin yaşamları şeklinde sıralanabilmesi

Askeri olarak savaşçı bir zihniyete sahip oldukları. Göçebe bir yaşam sürdürdükleri.Hayvancılık. Demircilik

İran/ Fin/ Japon / Rus /  Doğal destanlardır.

Millet hayatında derin izler bırakan Çekirdek, oluşum, yayılma dönemleri olan anonim destanlardır.

Divan / Halk a- Anonim Halk Edebiyatı B-  Aşık C- Tekke

Şaman, Bahşı, Baskı, Kam, Ozan,

          Tarih , toplumun geçmişini ,inceler;   Eseri ve sanatçıyı inceler.

               Bilgiyle ilgilenir                   ; sanat eseriyle ilgilenir.

                Sebep sonuç;                        tarihin edebi olayları

                Edebiyat tarihi tarihin bir alt koludur.

Aristo 7 Dante / Tasso

8-

1-  Bu dönemde ozan, baskı, kam denen kişilerce müzik eşliğinde kopuz adı verilen sazla şiir söylenirdi.           
 2-   Bu dönemin edebi ürünleri destan, koşuk, sav ve sagulardır.         
     Bu dönemin en önemli edebi ürünü destanlardır. Bu döneme destanlar dönemide denilmektedir.         
 3-  Bu dönemde milli ölçü olan hece ölçüsünün 7,8,11’li kalıpları kullanılmıştır.         
 4- Nazım birimi dörtlüktür.         
 5-    Bu dönemde sığır adı verilen av törenleri, şölen adı verilen dini  törenler ve yuğadı verilen ölüm törenleri düzenlenirdi. Türkler sığır törenlerinde kopuz eşliğinde eğlenir, kımız içerlerdi. (Bu törenlerde koşuk adı verilen şiirler  okunurdu.)         
 6-    Bu dönemde kullanılan Türkçe saf Türkçedir. Hiçbir dilin Türkçe üzerinde etkisiyoktur.          Bu dönemde genellikle yarım uyak kullanılmıştır. (Bu demek değil ki tam vezengin uyak kullanılmamıştır.)         
 7-    Aşk, doğa, kahramanlık, yiğitlik, ölüm gibi konular işlenmiştir

9-uldı : redif ; r : yarım kafiye ölçü : hece ölçüsü      / 4+3 : 7 kalıp/

10- Nevruz