Adı: | 2006/2007 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ERZURUM ANADOLU LİSESİ TÜRK EDEBİYATIDERSİ 10.SINIF 2.DÖNEM 3.YAZILI SORULARIDIR | ALDIĞI NOT | |
Soyadı: | YAZIYLA | RAKAMLA | |
Nu: | |||
Sınıfı: |
1.Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su 1. Ey göz, gönlümdeki ateşlere, gözyaşından su saçma, böylesine Kim bu denli dutuşan odlara kılmaz çare su tutuşan ateşlere su çare kılmaz.
5.Suya versin bağ-ban gülzar-ı zahmet çekmesin 5.Bahçıvan boşuna zahmet çekmesin, gül bahçesini suya versin, bin gül Bir gül açılmaz yüzün tek verse bin-gülzâre su bahçesine su verse, senin yüzün gibi bir gül açılmasına imkân yoktur.
7.Ârızın yâdiyle nem-nâk olsa müjgânım n'ola 7.Yanağını hatırlarken kirpiklerim ıslansa bunda şaşılacak ne var? Gül
Zâyi olmaz gül temennâsiyle vermek hâre su yetiştirmek isterken, dikene verilen su boşa gitmez.
11.Ravza-ı kûyuna her dem durmayıp eyler güzâr 11. Su, durmadan senin mahallendeki bahçeye doğru akıyor. Galiba
Âşık olmuş gâlibâ ol serv-i hoş reftâre su o, hoş yürüyüşlü sevgiliye âşık.
16.Tıynet-i pâkini rûşen kılmış ehl-i âleme 16. Su temiz tabiatını âleme aydınlık (berrak) kılmış ve Hazret-i
İktidâ kılmış tarîk-i Ahmed-i Muhtâr'e su Muhammed'in, yoluna girmiştir.
19.Mu'ciz-i bir bahr-i bî-pâyan imiş âlemde kim 19. Onun mucizi âlemde öyle nihayetsiz bir hidayet denizidir ki, binlerce
Yetmiş andan bin bin âteş-hâne-i küffâre su kâfir tapınağına o denizden hidayet ermiştir.
23.Hâk-i pâyine yetem der ömrlerdir muttasıl 23. Su senin ayağının toprağına erişeyim diye durmadan, ömürler
Başını taştan taşa vurup gezer âvâre su boyu başını taştan taşa vurarak âvâre gezer durur.
30.Yümn-i na'tinden güher olmuş Fuzûlî sözleri 30. Na'tının uğuru ile Fuzulî'nin sözleri nisan yağmurundan vücuda gelen
Ebr-i nîsandan dönen tek lü'lü-i şeh-vâre su büyük inci tanelerine benzemiştir.
31Hâb-ı gafletten olan bîdâr olanda Rûz-ı Haşr 31. Mahşer günü gaflet uykusundan uyandığımda ve hasret gözyaşlarından
Eşk-i hasretten dökende dîde-i bîdâre su uykusuz gözlerim su döktüğünde (ağladığımda) umduğum odur ki, mahrum
olmayayım, vaslının çeşmesi senin yüzüne teşne olan bana su versin.
fâ î lâ tün /fâ î lâ tün /fâ î lâ tün /fâ î lün
1. Yukarıdaki kasidenin bölümlerini gösteriniz. (10 puan)
2. Konusuna göre kaside çeşitlerinden tevhid,münacaat,hicviye ve mersiyeyi açıkjlayarak bu kasidenin konusuna göre türünü nedeniyle birlikte yazınız.(15puan)
3. Matla beyitini kasidenin üstünde gösteriniz.(5 Puan)
4. Şiirden telmih, hüsn-i talil, nida, teşhis,tezat sanatlarına birer örnek bulunuz.(20 puan)
5.Şiirin kalıbını “7” numaralı beyit üzerinde uygulayınız. (10 puan)
Bir safâ bahşedelim gel şu dil-i nâ-şâda
Gidelim serv-i revânım yürü Sa’d- âbâd’a
İşte üç kayık iskelede âmâde
Gidelim serv-i revânım yürü Sa’d- âbâd’a
6.Yukarıdaki dörtlüğü şairin edebî kişiliği ve dönemin zihniyeti ile ilişki kurarak açıklayınız.(10 puan)
7. Makalat’ın kim tarafından yazıldığını belirterek eserde karşılaştırılan olumlu ve olumsuz yargıları aşağıdaki tabloya yazınız.(10 puan)
Olumlu Yargılar | ||||
Olumsuz Yargılar |
8. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların yanına D yanlışların yanına Y yazınız. (10 puan)
Dede Korkut Hikayeleri Dede korkut tarafından yazılmıştır. ( )
Mesneviler olay çevresinde gelişen metinlerdendir. ( )
Cemşid u Hurşid’in teması kahramanlıktır. ( )
Baki eserlerinde dinî konularda hiç değinmemiştir. ( )
Battalname ‘de Anadolunun İslamlaştırıldığı dönemde Müslüman Türklerle Bizanslıların savaşları anlatılır. ( )
9.Boşlukları uygun şekilde doldurunuz. (10 puan)
Rubai nazım biçiminin Fars edebiyatındaki en önemli temsilcisi …………………………………………..
…………………… divan şiirine Türklerin kattığı bir nazım şeklidir.
Dede Korkut Hikayeleri ……………………………………………den ………………………………………………… geçiş örneğidir.
Danişmend-name ……………………….. Türkçesi ile yazılmıştır.
Adı: | 2006/2007 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI ERZURUM ANADOLU LİSESİ TÜRK EDEBİYATIDERSİ 10.SINIF 2.DÖNEM 3.YAZILI SORULARIDIR | ALDIĞI NOT | |
Soyadı: | YAZIYLA | RAKAMLA | |
Nu: | |||
Sınıfı: |
ERZURUM ANADOLU LİSESİ, 2006 2007 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI, TÜRK EDEBİYATI DERSİ, 2.DÖNEM,1.YAZILI CEVAPLARIDIR
1. 1.- 16.beyitler : Nesip 16. beyit : Girizgah 17.-30. beyitler :Methiye 30. beyit: Fahriye 31.beyit: Dua bölümüdür.
2. Tevhid: Allah’ın birliğini anlatab kasidelerdir.
Münacat: Allah’a yakarış bildiren kasidelerdir.
Hicviye: Yergi amaçlı yazılan kasidelerdir.
Mersiye: Birinin ölümünden duyulan acıyı anlatan kasidelerdir.
Su Kasidesi Peygamberimizi övme amacı taşımaktadır. Bu amaçla yazılan kasidelere Naat denir.
3. Kasidenin ilk beyiti matla olarak adlandırılır.
4. TELMİH: 19. beyitte Peygamber Efendimizin doğumu sırasında Mecusilerin ateşinin sönmesi hatırlatılmıştır.
HÜSN-İ TALİL: Suyun akışının Peygamberimize aşık oluşuna bağlanması
NİDA: Birinci beyitte şairin gözüne seslenmesi
TEŞHİS: Birinci beyitte “göz”, diğer beyitlerde “su” kişileştirilmiş
TEZAT: Suya vermek- su vermek, ateş- su..
5. Â – rı- zın yâ- / diy- le- nem-nâk / ol- sa müj- gâ / nım- n'o-la
- . - - - . - - - . - - - . -
Zâ- yi- ol-maz/ gül te-men-nâ/ siy- le ver-mek / hâ- re su
- . - - - . - - - . - - - . -
6. Şiir Lale devrinin meşhur şairi Nedim’e aittir. Bilindiği gibi Lale devri bir zevk ve sefa dönemidir.Bu dönemde dünyevî zevkler ön plana çıkarılmış, eğlence yerleri çoğalmıştır.Nedim’in mizacı da lale devrinin anlayışı ile tam bir uyum göstermektedir. Nedim eğlenmeyi, yemeyi,içmeyi seven bnir rinddir. Klasik şiirimizde görülen kaderci anlayış Nedim’de yoktur. Bu dörtlükte şairin sevgilisini oldukça samimi bir eda ile dönemin önemli eğlence yerlerinden Sadabad’a davet ettiğini görüyoruz. Ardında iskelede dıran kayıklardan bahsederek şair yaşadığı çevreyi canlı bir şekilde tasvir ediyor.Şiirin temiz bir İstanbul türkçesi ile yazılmış olması da Nedim’e ait bir özellik olarak dikkatimizi çekiyor.
7. Makalat’ Hacı Bektaş-i Veli’inin eseridir.
Olumlu Yargılar | utanma | Akıl | İlim | İman |
Olumsuz Yargılar | açgözlülük | Öfke | haset | şüphe |
8. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların yanına D yanlışların yanına Y yazınız. (10 puan)
Dede Korkut Hikayeleri Dede Korkut tarafından yazılmıştır. ( Y )
Mesneviler olay çevresinde gelişen metinlerdendir. ( D )
Cemşid u Hurşid’in teması kahramanlıktır. ( Y )
Baki eserlerinde dinî konularda hiç değinmemiştir. ( D )
Battalname ‘de Anadolunun İslamlaştırıldığı dönemde Müslüman Türklerle Bizanslıların savaşları anlatılır. ( D )
9.Boşlukları uygun şekilde doldurunuz. (10 puan)
Rubai nazım biçiminin Fars edebiyatındaki en önemli temsilcisi ………ÖMER HAYYAM…………………………………..
………ŞARKI…………… divan şiirine Türklerin kattığı bir nazım şeklidir.
Dede Korkut Hikayeleri … DESTAN……………dan……HALK HİKAYESİNE………… geçiş örneğidir.
Danişmend-name ………OĞUZ……………….. Türkçesi ile yazılmıştır.