MÜLAKAT

Bilim sınavının uygulandığı programlarda genelde bilim sınavını geçen adaylar görüşmeye çağrılır. Bilim sınavı yapılmayan programlarda ise başvuruları eksiksiz adaylar görüşmeye çağrılır. Görüşmelere bölümlerin hocaları katılırlar. Bazen sadece bir, bazen bir kaç hoca aynı anda mülakatta bulunabilir.

Programlar resmi olarak bazı yüzdeler açıklasa da aslında mülakat işin en can alıcı ve belki de pratikte en büyük yüzdeye sahip kısmıdır.  Mülakat görüşmesi adaylar hakkında son kararı vermek için yapılır.

Yüksek lisans programına kabul edilmek için bütün kriterleri sağlıyorsunuz. Lisans not ortalamanız, ALES sınavından aldığınız puan, yabancı dil yeterliliğiniz, referans mektuplarınız... Hepsi tamam ancak bir de mülakata girmeniz istendiği açıklanıyor başvurduğunuz programın kabul şartlarında. 

Bir çok öğrencinin yüksek lisans başvurularının en zorlu aşaması olarak belirttiği mülakatlar nasıl yapılmaktadır, mülakatlar tek tek mi gruplar halinde mi yapılır, mülakata kim ya da kimler girer, ne gibi sorular sorulmaktadır, nasıl giyinilmeli, nasıl cevaplar verilmelidir?... bu ve benzeri soruların cevaplarını önceki yıllarda yüksek lisans mülakatlarına giren öğrenciler ve öğretim görevlilerinin tecrübelerinden yararlanarak faydalı bir kaynak oluşturmaya çalıştık.  Aşağıda mülakatla ilgili sorularınızın cevaplarını bulabilirsiniz.

Mülakatın Amacı ve Programa Kabul Edilmedeki Önemi?

Lisansüstü programların hepsi yüzyüze bir mülakat istemeyebilirler. Öte yandan adayların değerlendirilmesinde mülakat görüşmesi yapılmasının iki taraf açısından da önemi vardır. Öncelikle, öğretim üyeleri görüşmeler sayesinde öğrencinin yeteneklerinin, becerilerinin ve ilgilerinin önerilen programa ne kadar uyduğunu anlayabilirler. İkinci olarak da aday kendisi, bölüm üyelerinin ilgi ve istekleri, diğer lisansüstü öğrencilerle ilişkiler, programın sosyal ve entellektüel ortamı ve hatta okulun bulunduğu mekanın özelliklerini görme ve değerlendirme fırsatı bularak programa ne kadar uyduğunu görebilir.

Mülakattaki başarınız, başvurduğunuz programa kabulünüz için oldukça önemlidir. Buna ek olarak, mülakat, bölüm hocalarını yani sizin başvuru yaptığınız yüksek lisans programına kabul edilip edilmeyeceğinizin kararını verecek olan öğretim görevlilerini kişisel ve mesleki özelliklerinizle etkileyebilmeniz için harika bir olanak yaratır.

Eğer gerçekten başvuru yaptığınız programla ilgili ve meraklı iseniz sizin için mülakatın korkulacak bir yanı olmamalıdır.  Çünkü mülakatlarda amaç bir takım kişisel ve (başvuru yaptığınız programla ilgili) spesifik sorularla başvuru yapanlar arasında programa en uygun ve iyi bir altyapıya sahip öğrencileri seçmektir.  Siz kabul edilmek istediğiniz yüksek lisans programı ile ilgili yeterli bilgi seviyesine sahipseniz, daha önce okuduğunuz kitaplar, makaleler, takip ettiğiniz bilim adamları varsa ve bunları mülakatta özgüven içerisinde aktarabilirseniz karşınızdaki bölüm hocasının/hocalarının üzerinde çok olumlu bir etki bırakabilirsiniz.  Bırakacağınız bu etki de programa kabul edilme olasılığınızı artıracaktır. Mülakata girmemek ya da görüşme sırasında yetersiz kalmak, mülakata alınan diğer adaylar arasında sizi dezavantajlı bir duruma düşürecektir. Hatta mülakata girmemeniz durumunda programa kabul edilme olasılığınız çok düşüktür. 
www.yukseklisans.com.tr – Yüksek Lisans Mülakat

Mülakatın Zamanı ve Süresi Nasıl Belirleniyor?

Türkiye’de başvuru yapan adaylar ile görüşmeler başvuran aday sayısına bağlı olarak genellikle bir ya da iki günde gerçekleştirilir. Lisansüstü programlara ilginin artması sonucu özellikle bilim sınavı yapılmayan programlarda çok fazla adayla görüşülebilmekte, bu da adaylara yeterli süre ayrılabilmesini güçleştirmektedir.

Mülakat görüşmesi yapılan aday öğrenci sayısı arttıkça görüşmeye katılan öğretim üyelerinin kısıtlı kontenjana sahip programlar için yeterli ve adil değerlendirme yapmaları zorlaşmaktadır. Başvuruların yoğun olduğu programlarda görüşmeler için genellikle bir kurul oluşturulur ve aday, kurul üyeleri ile toplu olarak görüşür.

Bazı durumlarda mülakatın yapılacağı katlara mülakata katılacakların isim listesi asılır.Sırayla listeden çağırılan adaylar tek tek ya da 2’şer 3’er hatta daha fazla sayıda gruplarla mülakata girebilir.

Toplu mülakatlarda yan yana oturan öğrencilerin karşı taraflarına da öğretim üyeleri oturur. Böyle durumlarda genelde tüm öğrencilere aynı sorular sorulduğu için soruya ilk cevap veren olmamak düşünme zamanı açısından işinize yarayabilir.
www.yukseklisans.com.tr – Yüksek Lisans Mülakat

MÜLAKAT ÖNCESİ | Mülakata Nasıl Hazırlanmalıyım?

Mülakat esnasında öğretim görevlilerinin ölçmeye çalıştığı şey başvuran öğrenciler arasında kimin programla ne kadar alakalı, ve yetenekli olduğudur.  İstekleri programa başvuranlar arasında programla ilgili en çok şey bilen, daha önce programla ilgili bazı çalışmalarda bulunmuş öğrencileri seçebilmektir. Bu konuda mülakata gitmeden önce mutlaka bazı hazırlıklar yapmış olmanız gerekiyor.

Karşınızdaki öğretim görevlisi Neden bu alanda yüksek lisans yapmak istiyorsun? Neden bu programa uygun olduğunu düşünüyorsun? Misyonun ve vizyonun nedir? gibi sorular sorabilir. Ve hatta, programla ilgili bazı terim sorularıyla karşılaşabilirsiniz. Mesela  mülakat yapan hoca size bölümle ilgili bazı genel bilgiler sorup sizin başvurduğunuz bölümle ne kadar ilgili olduğunuzu ölçmek isteyebilir. Mülakata gitmeden önce karşınızdaki insanı bu programın tam size göre olduğuna inandırabilecek hazırlıklar yapmanız faydalı olacaktır.

Bunun dışında Sayın Hocamız Prof. Dr. Canan Çetin’in öğrencilere önerisi mülakata gitmeden önce başvuru yapılacak programla ilgili detaylı araştırma ve hazırlık yapılmasıdır.  Mülakattan önce bölüm hocalarıyla (eğer ulaşılamıyorsa asistanlarla) görüşüp programlarla ilgili bilgi alınması gerekiyor.

Mülakat Sırasında Nasıl Davranmalıyım ?

Mülakat Teknikleri ,Dikkate Alınacak Hususlar ?

Mülakat Soruları ?

Mülakatta Nasıl Giyinmeliyim ?

MÜLAKAT ESNASI | Mülakat Sırasında Nasıl Davranmalıyım?

Bir kere unutmayın ki insanlar daha çok kendilerini dinletmekten hoşlanırlar. Yani her ne kadar karşınızdaki eğitim görevlisinin amacı sizi dinlemek olsa da kendisi de size bildiklerini göstermek ve hatta söylediklerinin çok önemli olduğunu hissettirmek ister.

Eğitim görevlisinin sözünü kesmeyin. Mümkün olduğunca dinlemeye gayret edin. Söyledikleriyle ters düşmemeye özen gösterin. Bölüme kabul edilirseniz kendisiyle uzun uzun tartışmak için çok vaktiniz olacak ama bunu sakın mülakatta yapmayın. Bu duruma açık hocalar da olmakla birlikte böyle durumlarda karşısındaki öğrenciyi elemeyi tercih edebilenler de olabilir. Böyle bir riske girmeyin.

Aşağıdaki maddeleri dikkate alın;

• Saygılı olun ve konuyla ilgili sorular sorun. Konunun dışına çıkmamaya özen gösterin.
• Kendinize güvenin ama ben merkezci olmayın.
  
  
• Olumlu ve istekli görünün. Bölüm üyelerine, mülakatta olmaktan memnunluk duyduğunuzu gösterin. Şikayetçiliği seven veya kolay dağılan birisi görüntüsünü vermeyin.
• Ne bildiğinizi ve nelerle ilgilendiğinizi vurgulayın, kimleri tanıdığınızı değil.
• Argo ve küfür kullanmayın.
• Çok az bildiğiniz ya da hiç bilmediğiniz konuları tartışmayın.
• Yanıtını bilmediğiniz soruları “bilmiyorum” diye yanıtlamakta tereddüt etmeyin.
• Belirli teorik fikirler lehinde ya da aleyhinde çok emin olmadıkça konuşmayın. Sizin görüşlerinize katılan bölüm üyeleri olabileceği gibi bu görüşlere karşı kişiler de olacaktır. Bu kişileri, kendinize ve başvurunuza karşı çevirmenin hiç gereği yoktur. Ayrıca çok iddialı görünürseniz, öğretim üyeleri büyük olasılıkla sizden daha fazla bilgiye sahip oldukları bu teoi hakkında bilgilerinizdeki boşlukları yakalamaya karar verebilirler ve bu canınınızı fena yakabilir.
• Bölüm hocalarını, lisansüstü öğrencileri ve diğer adaylara tüm hayat hikayenizi anlatmayın. Sıkılabilirler!
• Düşüncesizce konuşmayın, kesinlikle küstah olmayın. Mülakat süresince dolaylı olmayan ve açık yanıtlar verin. İstekli, içten ve açıksözlü olmaya çalışın. Göz kontağı kurun, yani sorulara yanıt verirken veya soru yöneltirken yere ya da başka yerlere bakmayın.
• Geçmiş başarılarınızı temcit pilavı yapacak şekilde yinelemeyin. Mülakat sırasında yapmanız gereken, övünerek diğer adaylardan iyi olduğunuzu göstermek değil, bunun yerine profesyonel konuşmanın ve davranmanın ne demek olduğunu gayet iyi bilen, akademik ve kişisel ölçütleri yüksek bir birey olarak kendinizi ortaya koymanızdır.
  www.yukseklisans.com.tr – Yüksek Lisans Mülakat

 

MÜLAKAT SORULARI

Mülakat soruları için bir genelleme yapmak mümkün değildir.  Mülakatlara girmeden önce mülakat soruları ile ilgili bilgi sahibi olabilmenin en doğru ve belki de tek yolu mülakatınıza hangi öğretim görevlisinin ya da görevlilerinin gireceğini bilmektir.

Eğer mümkünse başvuru yapmak istediğiniz üniversite ve bölümde okuyan öğrencilerle tanışıp kendilerine sorarak da bilgi edinebilirsiniz.  Fakat ne yazık ki başvurmak istediğiniz yüksek lisans programının öğrencilerine başvuru aşamasında ulaşıp bilgi alabilimek çoğu zaman pek mümkün değildir. 

Bu durumda alternatif olarak www.yukseklisans.com.tr forumundaki Mülakat başlığında paylaşılan yorumları inceleyebilir, geçmiş yıllarda belki de başvurmak istediğiniz bir bölümle ilgili yapılmış mülakat tecrübelerine ulaşabilirsiniz. (Forum Mülakat Başlığı)

Karşılaşabileceğiniz mülakat soruları ile ilgili bilgi edinebilmenin bir yolu da mülakatınıza girme ihtimali olan bölüm hocalarının akademik uzmanlık alanları ile ilgili bilgi edinmeniz olabilir.  Eğer bölümdeki öğretim görevlilerinin yüksek lisans, doktora tez çalışmaları ile ilgili bilgi sahibi olabilirseniz (bir çok öğretim görevlisinin kişisel web sayfalarından bu bilgilere ulaşılabilir) karşılaşacağınız sorularla ilgili hiç olmazsa fikir yürütebilirsiniz.

• Neden bu yüksek lisans programına başvuruyorsun? (Eğer lisans bölümünüzden farklı bir alanda başvuru yapıyorsanız bu soru mutlaka sorulacaktır.)
• Neden yüksek lisans yapmak istiyorsun?
• Bu alana nasıl bir katkın olacak?
• Neden bu üniversite?
• Seni niye kabul edelim?
• Nerede oturuyorsun? (Bu sorunun amacı yüksek lisansta çok büyük sorun olan devam durumunu sorgulamaya yöneliktir.  Eğer oturduğunuz yer ile programın yer aldığı semt arası çok uzun bir mesafeyse nasıl gidip gelmeyi planladığınızı belirtin. Aksi takdirde devam edemeyeceğinize dair bir önyargının oluşmasına sebep olabilirsiniz.)
• Ve bu standart soruların dışında başvurduğunuz programla ilgili altyapınızın olup olmadığını ölçmeye çalışan spesifik sorular da sorulmaktadır.  Bu sorular ilgili programa göre farklılık göstermekle birlikte temelde detaya inmeyen genel sorulardan oluşur.

Tezli Yüksek Lisans ve Tezsiz Yüksek Lisans programları için yaptığınız başvurularda sorulan sorularda temelde farklılıklar olmamakla birlikte tezsiz yüksek lisans programlarında akademik kariyer beklenmediği için iş yaşamınızla bağdaştıracak şekilde cevaplar verebilirsiniz.

 

GİYİM KUŞAM | Mülakatta Nasıl Giyinmeliyim?

Aslında sizi değerlendirecek öğretim görevlisinin/görevlilerinin bakış açısına göre çok değişebilir bu sorunun cevabı. Bu nedenle genel geçer kabul görmüş giyisilerle gitmeniz tavsiye edilir. Örneğin kot pantalon ve t-shirt ile kendizi daha rahat hissediyor olabilirsiniz ama bu karşınızdaki eğitim görevlisi tarafından ciddiyetsizlik olarak algılanabilir.
Unutmayın ilk intiba önemlidir.  Mülakatta öğretim görevlisi sizinle çok kısa bir süre görüşecek olmasından dolayı kılık kıyafetiniz de sizinle ilgili fikir edinme anlamında değerlendirme unsuru olabilir. 

Bu sebeple daha klasik, iş kıyafetleri diyebileceğimiz tarzda giyinmeniz size karşı bir önyargı oluşturma riskini minimuma indirir.

 

 

 

www.yukseklisans.com.tr | Mülakat
MÜLAKAT ile ilgili merak ettiklerinizi , paylaşmak istediklerinizi yukseklisans forumumuzun MÜLAKAT başlığından paylaşabilir yada sorabilirsiniz.