Öğretmenlik mesleği ile ilgili bilgiler

ÖĞRETMENLİK MESLEĞİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

EĞİTİM: bireyde kendi yaşantıları yoluyla davranış değişikliği meydana getirme süreci.
*eğitim bir süreçtir.
*eğitim sürecinde bireyde davranış değişikliği meydana getirmektir.
*davranış değişikliği bireyin yaşantıları sonucu meydana gelir.

informal eğitim:bir plana bağlı olmaksızın yapılan eğitim etkinlikleridir.örn\usta çırak ilişkisi,arkadaş ortamı
formal eğitimlanlı eğitim etkinlikleridir.

formal eğitim ikiye ayrılır:
örgün eğitim:belli bir yaş kümesindeki bireylere,milli eğitim amaçlarına göre hazırlanmış eğitim programlarıyla okul çatısı altında düzenli olarak yapılan eğitimdir.

yaygın eğitim: örgün eğitim sistemine hiç girmemiş bu sistemin herhangi bir basamağında bulunan ya da bu basamakların birinden ayrılmış olan kişilere ilgi ve gereksinme duydukları alanda yapılan eğitimdir.örn\ özel kurslar v.s.

öğrenme:yaşantı ürünü olarak meydana gelen davranışta ya da potansiyel davranıştaki nispeten kalıcı izli davranışlardır.

öğrenmenin ortak özellikleri:
1.öğrenme sonucunda davranıştaki değişim davranışta gözlenebilir bir değişme olması.
*birey o güne kadar hiç göstermediği bir davranışı göstermeye başlar.
*var olan davranışını geliştirebilir.
*daha önce öğrendiği yanlış davranışı düzeltebilir
2.davranıştaki değişikliğin yaşantı ürünü olması.
3.davranıştaki değişmenin nispeten sürekli olması
4.davranıştaki değişmenin yorgunluk,hastalık gibi etmenler nedeniyle geçici bir biçimde meydana gelmemiş olması.
5.davranıştaki değişmenin yalnızca büyüme sonucunda oluşmaması.

öğretme:öğrenmenin kolaylaştırılması,öğrenmeye rehberlik edilmesi,öğrenene öğrenmeyi gerçekleştirmesinde yardımcı olunması sürecidir.

öğretimkullarda gerçekleştirilen planlı,denetimli ve örgütlenmiş öğretme etkinlikleridir.
romizowski (1986),eğitim ve öğretim arasındaki farkı şöyle açıklar : öğretim önceden saptanmış amaçlara varmak için kenarı parmaklıklarla çevrili bir yolu izlemeye benzer. eğitim ise, yolun sağındaki ve solundaki tarlalarda özgürce dolaşmaktır.
öğretim sürecini çözümlediğimizde dört temel öğenin olduğunu görmekteyiz:

hedefler:öğretim etkinlikleri sonucunda öğrenende ortaya çıkacak davranışları tanımlar.

içerik: öğretim sürecin de öğrencilere kazandırılacak bilgi, beceri ve tutumları kapsar.

eğitim durumları:öğrencilerin hedeflere ulaşmaları için geçirmeleri gereken öğrenme yaşantılarını sağlayacak dış koşulların düzenlenmesidir.

değerlendirme: öğrencilerin hedeflere ulaşma durumlarının çeşitli ölçme araçları ile belirlenmesidir.

öğretim sırasında şu noktalar göz önünde bulundurulması gerekir:

*öğretirken öğrenenin kavrama gücünü göz önünde bulundurmak gerekir.
*öğrenenin öğrenme gücü,öğretilen konuya,nesneye göre değişir.
*uyarılan bir insan uyarılmayana göre daha kolay öğrenir.
*uyarımlar ölçülü olmalıdır. şiddetli uyarım duygusal dengeyi bozabilir.
*ödüllendirme ile denetlenen öğrenme,genellikle ceza ile denetlenen öğrenmeye oranla daha etkilidir.
*öğreneni başarısızlıkla suçlamak öğrenmesine ket vurabilir.
*bireyin içinden gelen uyarım dışarıdan verilen uyarıma oranla daha etkili öğrenme sağlar.
* öğretimde temel olan başarıdır.
*seçilen amaçlar bireyler için gerçekçi olmalıdır.
*öğrenmede geçmiş yaşantıların önemli bir yeri vardır.
*öğrenen,öğretim sürecine aktif olarak katılırsa daha kolay öğrenir.
*anlamlı konular, anlamsız ve anlaşılması güç konulara göre daha kolay öğrenilir.
*beceri öğrenirken,yineleme alıştırmaları yapılması öğrenmenin etkili olmasını sağlar.
*öğrenen öğrenme yaşantıları davcarasındaki ilişkileri kendi bulur veyeni durumlara uygulama deneyimi kazanırsa,öğrendiği şeyleri başka konulara daha kolay transfer eder.
*öğrenme sürecinde uzun süre hazırlanması istenen konular için ayrı zamanlarda ara sıra anımsamalar yapılması gerekir.
***eğitim ve öğretim süreçlerinde amaç öğrenmeyi sağlamaktır.
ancak bu süreç planlı,programlı ve güdümlü ise ve istendik yönde davranış kazandırmayı amaçlıyorsa öğretim süreci gündeme gelmektedir.
eğitim,öğretime kıyasla daha kapsamlı,yaşam boyu süren,istendik ve istenmedik davranış değişikliklerini içeren bir süreçtir.

1. aşağıdakilerden hangisi eğitim için söylenemez?
a-) eğitim belli bir zaman diliminde gerçekleşen bir süreçtir.
b-) eğitim sürecinde bireyde davranış değişiklikleri meydana gelir.
c-) öğrenmenin oluştuğu her durumda,insan davranışlarını değiştiren bir eğitim sürecinden söz edilebilir.
d-)eğitim istendik nitelikteki davranış değişikliklerinin oluşturulmasını yani geçerli öğrenmeleri kapsamaktadır.
e-) eğitim ikiye ayrılır informal ve formal eğitim.

cevap: "a" eğitim belli bir süreçte değil yaşam boyu devam eder.

2. usta çırak ilişkisi sonucu kazanılan davranışlar hangi eğitimin kapsamında yer alır?
a. formal eğitim.
b. örgün eğitim
c. yaygın eğitim
d. informal eğitim.
e . görsel eğitim

cevap:" d "dir.bir plana bağlı olmaksızın yapılan eğitim etkinliklerine informal eğitim denir.

3. aşağıdakilerden hangisi öğretme için söylenemez?
a. öğretme herhangi bir öğrenmeyi kılavuzlama ve sağlama faliyeti olarak tanımlanabilir.
b. öğretme sürecinde öğrenen ,öğreten ve öğrenilen diyebileceğimiz üç öğenin etkileşimi söz konusudur.
c. öğretme etkinlikleri her zaman eğitim kurumlarında düzenlenir.
d. öğretme ve öğrenme kimi zaman birbirinden bağımsız olarak da gerçekleşebilmektedir.
e. öğretme, öğrenmenin kolaylaştırılması süreci olarak ele alınabilir.

cevap : "c " dir.öğretme sürecinin her zaman okulda yer alması gerekmez.

4. aşağıdakilerin hangisi öğrenmenin gerçekleşmesi için öğretim sırasında dikkat edilmesi gereken noktalardan biri değildir?
a .öğretirken öğrencinin kavrama gücünü göz önünde bulundurmak gerekir.
b. uyarılan bir insan uyarılmayana göre daha kolay öğrenir.
c. seçilen amaçlar birey için gerçekçi olmalıdır.
d. birey sürekli dıştan uyarılınca daha etkili öğrenir.
e. öğrenen,öğretim sürecine aktif olarak katılırsa daha kolay öğrenir.

cevap: "d" dir. bireyin içinden gelen uyarım dışarıdan verilen uyarıma göre daha etkili öğrenme sağlar.

5.aşağıdakilerin hangisi öğrenmenin davranış değişikliği üzerindeki etkisi için söylenemez?
a.öğrenme,davranışta geçici değişiklikler yaratan etkendir.
b.öğrenme sonucunda davranışta gözlenebilir bir değişme meydana gelir .
c.birey o güne o kadar hiç göstermediği bir davranışı göstermeye başlar.
d.var olan davranışı geliştirebilir.
e.daha önce öğrendiği yanlış davranışı düzeltebilir.

cevap: "a"dır. öğrenme geçici değil kalıcıdır.

6.aşağıdakilerden hangisi bir plana bağlı olmaksızın yapılan eğitim etkinliklerine verilen addır.
a.formal eğitim
b.informal eğitim
c.örgün eğitim
d.yaygın eğitim
e.eğitim
cevap:"b"dir.

7.büyüme ve vücutta değişik etkilerle oluşan geçici değişmelerle atfedilmeyecek,yaşantı ürünü olarak meydana gelen davranışta nispeten kalıcı izli değişme hangisidir?
a.öğretim
b.eğitim
c.öğrenme
d.öğretme
e.hedef

cevap:"c"dir.

8.aşağıdakilerden hangisi,öğretim sürecini oluşturan temel öğeler arasında yer almaz?
a. öğrenme
b.hedef
c.içerik
d.eğitim durumu
e.değerlendirme

cevap "a"dır.

9. okullarda gerçekleştirilen planlı,denetimli ve örgütlenmiş öğretme etkinliklerine ne denir?
a.eğitim
b.öğrenme
c.öğretme
d.değerlendirme
e.öğretim

cevap:"e"dir.

10.öğretim sürecinde öğrencilere kazandırılacak bilgi beceri ve tutumları kapsayan aşama hangisidir?
a. hedefler
b.içerik
c.eğitim durumları
d.öğrenim durumları
e.değerlendirme

cevap:"b"dir.

11.eğitim çabaların genel amacı nedir?
a.bilgi kazandırma
b.toplumsal uyum sağlama
c.belli beceriler kazandırma
d.yetenek geliştirme
e.gereksinimleri karşılama

cevap:"b"dir.

12.aşağıda verilen tanımlardan hangisi öğretimin tanımıdır?
a.biyokültürel ve sosyal bir varlık olaninsanın yetiştirilmesidir.
b.okullarda ve okul sonrasında verilen her türlü bilgi ve beceridir.
c.insanın kişiliğini besleme sürecidir.
d.planlı,programlı ve destekli bir süreçtir.
e.sürekliliği olan bir süreçtir.

cevap:"d"dir.

13.aşağıda verilenlerden hangisi öğrenmenin ortak özelliklerinden biri değildir?
a.değişmenin nispeten sürekli olması.
b.davranışta gözlenebilir bir değişmenin olması.
c.değişmenin yalnızca büyüme sonucunda oluşması.
d.değişikliğin yaşantı ürünü olması
e.değişmenin kalıcı izli olması.

cevap:"c"dir.

14. aşağıdakilerin hangisi öğretme süreci için yanlış bir anlatımdır?
a. öğretme sürecinin her zaman okulda yer alması.
b. öğrenen,öğreten ve öğrenilen öğelerini kapsaması.
c.öğretenin kimi bilgi ve becerilere sahip olması.
d. öğretme süreçlerinin hepsinde aynı öğelerin yer alması.
e.öğrenmenin klavuzlanarak sağlanması.

cevap:"a"dır.

15.aşağıdaki anlatımlardan hangisi doğrudur?
a.tüm eğitim etkinlikleri öğretim kapsamındadır.
b.eğitim yaşam boyu süren kapsamlı bir süreçtir.
c.öğretim her zaman bir plan doğrultusunda gerçekleşmez.
d.eğitim sürecinde öğrenmeden çok söz edilemez.
e.öğretme işi uygun bir yer ve zaman ister.

cevap:"b"

Öğretmenlik mesleği ile ilgili bilgiler

ÖĞRETMENİN NİTELİKLERİ VE GÖREVLERİ
Öğretmenlik mesleği günümüzde,eğitim kesimi ile ilgili olan sosyal,kültürel ekonomik, bilimsel ve teknolojik boyutlara sahip,alanda özel uzmanlık bilgi ve becerisini temel alan ,akademik çalışma ve mesleki yetişim(formasyon) gerektiren profesyonel statüde bir uğraşı alanıdır.
Öğretmenlik mesleğine hazırlık,genel kültür,özel alan bilgisi ve öğretmenlik meslek bilgisi ile sağlanır.
Türkiye'de milli eğitimi geliştirme projesi çerçevesinde yüksek öğretim kurulunca gerçekleştirilen öğretmen yetiştirme çalıştırmaları sonuçlanmış ve bu proje doğrultusunda 21. yüzyılda görev yapacak öğretmenlerin yeterlikleri belirlenmiştir. bu belirlemeler ışığı altında öğretmen nitelikleri ,

Alana egemen olma
her öğretmenin öğretmenlik yapacağı alanla ilgili bilgi ve becerilere sahip olması büyük ölçüde önemlidir. Alana egemen olmayan öğretmenlere öğrenciler saygı göstermez.

Öğretme-Öğrenme sürecini yönetme
bu süreçte yer alan yeterlilikler şunlardır:
*plan yapma ve derse hazırlık
*öğretim yöntemlerinden yararlanma
*iletişim becerisini kullanma
*sınıfı yönetme ve öğrencilerle sağlıklı ilişkiler kurma

öğrenci kişilik(rehberlik) hizmetleri:
öğretmenlerin öğrencileri ile yakın ilişkiler kurmaları,onların sağlıklı ve dengeli bir kişilik kazanmalarına yardımcı olmaları ve okuldaki öğrenci kişilik hizmetlerine katkıda bulunmaları gerekmektedir.

kişisel ve mesleki nitelikler:
sosyal bir kurum olan okul, kişiliğin gelişmesinde etkili olan çevresel etmenlerin başında sayılabilir.öğretmenler anne ve babadan sonra,çocuğu en çok etkileyen kişilerdir.
gerçekte bir öğretmenin eğitsel yönü,onun ne yaptığı ile değil,kendisinin gerçekten ne olduğu ile ölçülür.kişilik bakımından yeterli bir öğretmen,çocukları olumlu yönde etkiler,kişilik bakımından zayıf bir öğretmen ise çocukları okuldan,öğretmenden ve öğrenme işinden soğutabilir.

Varış (1988) etkili bir öğretmenin kişisel niteliklerini şöyle sıralamaktadır.
*kaygı gerginliği her zaman anlar ve bunu en aza indirir.
*öğrencilerin birey olduğunu ve bireysel ilgiye gereksinim duyduğunu farkeder ve öğrencilerin kendilerini iyi duyumsamamalarını sağlar.
*çalışmaya yürekten inanır ve bunu olumsuz baskı yapmadan gerçekleştirir.
* öğrenci ve aileleri olumlu bir şekilde değerlendirir ve çalışma ortaklığı kurması gerektiğini anlar.
* bağırmaktan kaçınır,serin kanlı ve disiplinlidir.
* eleştiriden çok övgüyü tercih eder.
* öğrencilerin coşkusunu ,yeteneğini ve bireyselliğini fark eder.
* öğrenme ürünlerini ilginç ve değişik yorumlar.
* temel becerileri öğretebilmek için farklı öğrenme yaşantıları düzenler.
* yaratıcılık ve merak öğelerini öğrenme deneyimlerinde anahtar olarak kullanır.
* her kurumda değişşikliği olumlu ve gerekli görür.
*öğrencilerin özelliklerine ve konuya uygun öğretim biçimleri geliştirir.

demirel (1999) çağdaş bir öğretmenin sahip olması ve göstermesi gereken nitelikleri kişisel ve mesleki nitelikler olarak ikiye ayırmaktadır.

kişisel nitelikler:
kişisel nitelikler kendi içinde 3 kümede incelenebilir:
*güdüleyicilik:güdüleyici özelliği olan öğretmenler,öğrencilerin olumsuz davranışlarından çok olumlu davranışlarını ön plana çıkarırlar.
*başarıya odaklanma:öğretmen öğrencilerin başarılı olacağına inanmalı ve onları başarılı olma konusunda desteklemelidir.
*profesyonellikrofesyonellikle ilgili nitelikler işbirlik,esneklik ve bilgililik biçimindesıralanmaktadır.

mesleki nitelikler:öğretmenin mesleki nitelikleri şöyle sıralanabilir:

*öğretim sürecini planlama:öğretmen öğretim sürecini önceden ne kadar iyi planlarsa öğrenciler o kadar kolay ve etkili öğrenir.
öğretme öğrenme sürecinin etkili olabilmesi uygun yöntem ve tekniklerin seçimine bağlıdır.
*Etkili iletişim kurma: iyi iletişim kurma becerilerinin başındaöğretmenin açık anlaşılır ve doğru bir dil kullanması gelmektedir.
*sınıf yönetimi: sınıf yönetimi öğrencilerle etkili iletişim kurabilme sınıf içi sorunların çözümünde öğrencilere öz yeterlilik ve içsel denetimkazandırma, çatışmaları en aza indirerek öğretimin verimliliğini yükseltme becerisidir.

* etkili sınıf yönetimi:
* öğrenci katılımını arttırır.
* olumsuz davranışları azaltır.
* öğrenmeye ayrılan süreyi arttırır öğrenci başarısına katkıda bulunur.
* öğrencilerin sorumluluk ve davranışlarını denetleme becerilerini geliştirerek bu konularda içsel ölçütler oluşturmalarını sağlar.

* zamanı etkili kullanma :
öğretim zamanını etkili kullanmanın temel koşulu,öğretim sürecinin önceden ve iyi bir biçimde planlanmasıdır.

*öğrenmeleri değerlendirme:
öğrenmeyi değerlendirmenin en etkili yolu, değerlendirmenin girişte ,süreç devam ederken ve çıkışta yapılmasıdır.

REHBERLİK YAPMA
ÖĞRETMENİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI

Öğretmenin sınıf içindeki görev ve sorumlulukları:
bir OECD yayınında (1979) öğretmenin sınıf içindeki görev ve sorumlulukları şöyle sıralanmaktadır.

*öğreticilik
*gözetmenlik
*danışmanlık
*üyelik/veya başkanlık

öğretmenin sınıf dışındaki görev ve sorumlulukları:
öğretmenin, öğrenmeyi kolaylaştırma, öğrenciyi geliştirme ve rehberlik gibi rolleri sınıf dışında da sürmekte ve bu roller çevresindekileri geliştirmeye yöneliktir.
ayrıca,öğretmenden toplum içinde değişme ve gelişme süreçlerine önderlik etmesi de beklenmektedir.

okulöncesi öğretmenin görevleri:
*eğitim programına uygun olarak yıllık, ünite ve günlük planları hazırlama ve uygulama.
* çocukların kişisel bilgi formunu doldurma,gelişim kayıtlarını tutma ve yıl sonu gelişim raporlarını hazırlama
*anne babalarla yapılacak çalışmaları planlama ve uygulama
* çocukların gelmeden önce ve ayrılıncaya dek okulda bulunma (görev, dinlenme ve yemek saatlerinde de devam eder.)
*özel eğitim gerektiren çocukların eğitimi için gerekli önlemleri alma.
*tebliğler Dergisini,genelgeleri,emirleri
okuma ve imzalama
*okul müdürünün vereceği eğitim ve öğretimle ilgili öteki görevleri yapma.

GELECEĞİN ÖĞRETMENLERİ
Joel Burdin, 1990 sonrasına ilişkin kestirmelerde bulunurken geleceğin öğretmenlerinin genel niteliklerini şöyle açıklamaktadır:

Geleceğin öğretmeni:
*değerler geliştiren
*kaynak arayan
*güçlükleri ve sorunları tanıyan
* disiplinler arası bağlantılar kuran
* insan ilişkilerini geliştiren
* meslek seçimi ve boş zaman uğraşları,danışmanlık yapan
*çevrenin incelenip, öğrenilmesine yardım eden
* öğretme ve öğrenme konusunda uzman sayılan
* mesleğe hazırlıkta öğrencilere yardımcı ve önder olan
*geleceğe yönelik süreçlerden ve eldeki temel bilgilerden yararlanmasını bilen bir insan olmalıdır.

1.aşağıdakilerden hangisi öğretme öğrenme sürecini yönetmede gereken yeterlikler arasında yer almaz?
a. plan yapma ve derse hazırlık
b.öğretim yöntemlerinden yararlanma
c. iletişim becerisini kullanma
d. psikolojik danışma yapma
e. öğrencileri değerlendirme ve kayıt tutma



cevap: "d" dir.


2.aşağıdakilerden hangisi etkili bir öğretmenin kişisel nitelikleri arasında yer almaz?
a. kaygı ve gerginliği her zaman anlar ve bunu en aza indirir.
b. bağırmaktan kaçınır serinkanlı ve disiplinlidir.
c. aileleri eğitim ortamından uzak tutar çalışmalara katılmalarını engeller
d. eleştiriden çok övgüyü terciheder.
e. öğrenme ürünlerini ilginç ve değişik yorumlar.


cevap: "c" dir.


3.aşağıdakilerden hangisi çağdaş bir öğretmenin sahip olması gereken mesleki nitelikleri arasında yer almaz?
a.öğretim sürecini planlama
b. güdüleyicilik
c. etkili iletişim kurma
d. çeşitli öğretim yöntem ve niteliklerinden yaralanma
e.zamanı etkili kullanma


cevap :"b"dir.

4. öğrencilerle etkili iletişim kurabilme sınıf içi sorunların çözümünde öğrencilere özyeterlik ve içsel denetim kazandırma çabalarını en aza indirerek öğretimin verimliliğini yükseltme becerisine ne denir?
a. sınıf yönetimi
b.öğreticilik
c.mesleki yeterlik
d.yönetim
e. rehberlik


cevap :"a"dır.


5. aşağıdakilerden hangisi okul öncesi öğretmeninin görevleri arasında yer almaz?
a. eğitim programına uygun olarak yılllık ve günlük planları hazırlama ve uygulama
b. özel eğitim gerektiren çocukların eğitimi için gerekli önlemleri alma
c. anne ve babalara yapılacak çalışmaları planlama ve uygulama
d. çocuklar gelmeden önce ve ayrılıncaya dekokulda bulunma
e. mesleki rehberlik yapma


cevap: "e"dir.


6. aşağıdakilerden hangisi geleceğin öğretmeninin nitelikleri arasında yer almaz?
a. değerler geliştiren
b. güçlükleri ve sorunları tanıyan
c. disiplinler arası bağlantılar kuran
d. geleceğe yönelik süreçlerden ve eldekitemel bilgilerden yararlanmasını bilen
e. öğretiminin bireyleşmesini sağlayan


cevap :"e"dir.


7.aşağıdakilerden hangisi öğretmenin sahip olması gereken niteliklerden biri değildir?
a. alana egemen olma
b. mezuniyet sonrası gelişime açık olma
c. öğretme öğrenme sürecini yöneltme
d. kişisel özellikler
e. mesleki özellikler


cevap : "b"dir.


8.aşağıdakilerden hangisi öğretmenin kişisel niteliklerinden biridir?
a. normal başarı beklentisi
b. komik davranması
c. ölçütlere uygun ve kurallı davranması
d. aceleci olması
e. cesaretlendirici ve destekleyici olması


cevap: "e"dir.


9.aşağıdakilerden hangisi etkili sınıf yönteminin yararlarından biri değildir?
a. olumsuz öğrenci davranışlarının azalması
b. öğretmenin katılımını arttırması
c. öğrencinin olumsuz davranışlarının artması
d. öğretmenin sorumluluklarının artıp öğrencinin sorumluluklarının azalması
e.çalışkan öğrencilerinin başarısı artar.


cevap : "b"dir.


10. aşağıdakilerden hangisi,öğretmenin, sınıf içindeki görev ve sorumlulukları arasında yer almaz?
a. danışmanlık yapma
b. yönetici olma
c. başkanlık yapma
d. çevredekileri geliştirme
e. model olma


cevap : "d" dir.


11.geleceğin eğitim sistemlerinde aşağıdakilerin hangisi kaçınılmazdır?
a. öğretimin bireyleştirilmesi
b. öğretim etkinliğine daha çok katılım
c. öğretim kümesinin büyüklüğü
d. öğretimde esnek uygulamalar
e. öğretimde iş alanlarına dönük yaklaşımlar


cevap : " a" dır.

OKUL VE SINIF ORTAMI

OKULUN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ
Okulun özel amaçları,progrqamları ve hizmet etkinlikleri öğrenci kümesinin özellikleri okulların tümüne göre değişmekle birlikte, bir eğitim kurumu, örgüt ve iş yeri olarak okulun başlıca özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir

a- her kurum ve örgüt gibi eğitim kurumlarınında varoluş nedeni olan,belli bir amacı vardır
b- okula devam zorunludur.
c- toplumun gözü okulların üzerindedir
d- okulların kaynakları sınırlıdır
e- okuldaki rol ve statüler sınırlıdır.
f- okullarda işler çoğunlukla küçük kümelerle yürütülür

okulu oluşturan öğeler
okulun,eğitim programları, öğrenci, öğretmen, yönetici, bina ve araç gereçler olmak üzere beş tane temel öğesi vardır. birbiriyle etkileşim halinde olan bu öğelerin her biri okulun niteliğini etkiler.

eğitim programı:eğitim programı, bireyde istenilen yönde davranış değişikliği oluşturmak amacıyla yapılan tüm etkinlikleri gösteren planlardır. okuldaki tüm etkinlikler, eğitim programları doğrultusunda düzenlenir.kapsamlı bir eğitim programında ,öğretim ,ders dışı kol etkinlikleri, özel gün kutlamaları, geziler, kısa kurslar,rehberlik gibi hizmetler de yer alır.
okul eğitiminin planlı ve kontrollü bir süreç olmasnı sağlayan, eğitim programlarıdır. toplum ,konu alanının ve öğrencilerin özelliklerine uygun olarak hazırlanan programların genellikle hedef, kapsam, eğitim durumları ,sınama durumları (değerlendirme) olmak üzere dört temel öğesi vardır.
ülkemizde üniversiteler dışında tüm örgün eğitim kurumlarının programlarının milli eğitim bakanlığı'nın çeşitli birimlerince hazırlanır.talim ve terbiye kurulunca kabul edildikten sonra uygulamaya konur.

öğrenci: eğitim gereksinimi olan ve bu gereksinimi karşılamak üzere öğrenim gören bireydir.
okulda öğretmenin etkili olabilmesi için öğrencilerin kimi özelliklerinin bilinmesi önem taşır.bunların başlıcaları öğrencilerin fiziksel,zihinsel vesosyal gelişim düzeyleri ile önceki yaşantıları yoluyla kazandııkları bilgiyi, beceriyi, kazandıkları tutum ve alışkanlıklarıdır. öğrencilerin bu özellikleri , bir yandan öğrencilerin eğitim gereksinimlerin belirlenmesine yardımcı olurken, öte yandan onların eğitim yoluyla hangi davranışları öğrenebilecekleri, hangilerini öğrenemeyeceklerinin göstergeleridir.

öğretmen: öğretmenin okul içinde pek çok görevi vardır. bu görevler, yönetmenliklerle belirtilmiştir.
aşağıda bu yönetmenliklerde yer alan görevlerden başlıcaları sıralanmaktadır.

1. öğretmenler kendilere verilen dersleri okuturlar.
2. öğretmenlerin öğretim işlerinde görevleri şunlardır:
*öğretmenler, her ders başında eğitim programlarının, ders uygulamalarının (çevre, tarihi eser, müze, teknik kurumlar gibi incelemeleri) ve bu deneylerin aylara dağıtılmasını gösteren bir plan hazırlar ve derslere başlamadan bir örneğini okul müdürüne verirler.

* etkili bir öğretim sağlayabilmek için, derslere hazırlıklı girmek ve okulda bulunan ders araçlarından ve okul kitaplığında bulunan kitaplardan öğrencilerine yararlandırmakla mümkündürler.

* öğrencilerini kişisel çalışmalarla yöneltmek için önlemler alırlar.

* aynı dersi okutan zümrü öğretmenleri ve aynı sınıfta ders okutan öğretmenler sık sık toplanarak aralarında işbirliği yaparlar.

* derslerde öğrencilerine " yazılı öğrenci ödevleri yönetmenliği" hükümlerine göre ödev vermek ve bunları düzelterek ve geri vermekle yükümlüdür.

* sınav yönetmenliği ile kendilerine verilen görevleri yapmak, ayırtman seçildikleri okulların sınavlarında hazır bulunmak zorundadırlar.

* verdikleri dersleri, yaptıkları ödevleri, deneyleri ve yoklama konularını her derste sınıf defterine yazarak imzalarlar.

3. öğretmenlerin eğitim işlerinde ödevleri şunlardır:
* öğretmenler haftada bir gün nöbet tutarlar.
* yönetimi, öğretmenler kurulunca ya da okul müdürlüğünce kendilerine verilen öğrenci kurallarını, yönetir ve her türlü eğitim çalışmalarına katılırlar.
*öğretmenler kurulu kararıyla kendilerine verilen sınıfın eğitim işlerini üzerlerine alırlar.

4. öğretmenlerin yönetim işindeki görevleri şunlardır:
* okulun disiplin ve onur kurulu ile eğitim ve öğretim kurallarında kendisine verilen ödevleri yapmak
* öğretmenler kurulu toplantısına katılmak
* müdürün uygun bulacağı biçimde, okulun öteki yönetim işlerine yardımcı olmak
*tebliğler dergisini okumak

yönetici: yönetici, okulun amaçlarına ulaşmak için gerekli insan ve maddi kaynaklarının en verimli biçimde kullanılmasından sorumlu olan kişidir.
yöneticilerin temel görevi, okulu, eğitim programlarında yer alan amaçlarına uygun olara yönetmektir.
okul yöneticileri çoğunlukla atama yoluyla yöneticilik statüsüne girerler.
ülkemizde,eğitim yöneticilerinin temel görevleri, öğretmenlerin görevlerinde olduğu gibi yönetmenliklerle belirtilmiştir. bu görevler aşağıdaki gibi özetlenebilir.

* okul müdürü yönetir
* yönetim işlerinde müdürün yardımcıları, öğretmenler ve stajyer öğretmenlerdir.
* müdür, yasa, yönetmenlik ve emirlerin sınırı içinde okulun bütün işlerini çevirmeye, düzene koymaya ve denetlemeye etkilidir.
* müdür, öğretim işlerine her hangibir aksamaya neden olmadan yürütür.
* müdür, okulun eğitim ve disiplin işlerini düzenler.

Bina, Araç ve Gereçler
okul eğitimi, okul binasında, sınıflarda küme içinde yürütülür.

klasik bir okul binasında bulunması gereken özellikler şunlardır:
* okul binası genel görünüşüyle çocuğa güven vermeli, temiz, bakımlı ve sağlam olmalıdır.
*okul binalarının büyüklüğü öğrenci sayısı ile uyumlu omalı ve okulda öğrencilerin rahat hareket edebilecekleri, spor yapabilecekleri, oyun oynayabilecekleri bir bahçe bulunmalıdır.
* binanın içinde dersliklerin yanısıra en az bir fen, bir de bilgisayar labaratuarı ve kütüphane bulundurulmalıdır.
* bina içinde yine öğrenci sayısına ve sağlık koşullarına uygun lavabo ve tuvalet olmalıdır.
* dersliklerin güneş görmesi, aydınlık olması, sağlık koşullarına uygun, öğretim araç ve gereçlerinin kullanmasına olanak sağlayacak donanıma sahip olması gerekir.
anaokulu ve ilköğretim okullarınınbirinci döneminde ise iç mekan düzenlenirken, öğrenciler için tehlikeli olabilecek araç- gereçlerin kullanılmamasına dikkat edilmelidir.
binada sınıflar ile yönetici odaları, öğretmen odası, laboratuvar arasında ulaşım kolay olmalıdır.bina, personelin işini aksatmamalıdır.

çevre:
okul, toplumdaki bireylerin eğitilmesi işlevini üstlendiği için bir çok toplumsal kurum ve küme, okullarda gerçekleştirilen etkinliklerle ilgilenilir ve bu etkinlikleri denetler.okulla yakın ilişki içinde bulunan ve bu kurum ve kümeler okulun çevresini oluştururlar.
okulun yakın çevresini oluşturan kişi, küme ve kurumların en yetkilileri, veliler, okul aile birliği, iş verenler ve basındır.

OKULUN ÖĞELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER
Okulun içinde yer alan her bir öğenin, okulun, amaçlarına ulaşmasında ayrı bir önemi vardır.ancak eğitim programları, okulun amaçlarının gerçekleştirilmesi doğrultusunda, okul içinde yapılacak tüm etkinlikleri gösterdiği için, okul sisteminin temellerini oluşturur
programların en iyi biçimde uygulanmasında, okul müdürü ve öğretmenler sorumludur
eğitim programlarının uygulanmasında bina, araç ve gereçler gibi insan gücü de dış kaynaklarda önem taşır.
yönetici, öğretmenle öğrenci okulun en önemli insan gücü kaynağını oluşturur.

SINIFIN ÖZELLİKLERİ
öğrenci ve öğretmen davranışları sınıfın fiziksel vesosyal özelliklerinden etkilenir. aşağıda bu özellikler kısaca açıklanmaktadır.

sınıfın fiziksel özellikleri:
sınıfın fiziksel ortamının, öğrencilerin davranışları ve güdüsü üzerine önemli etki vardır fiziksel ortamın düzenlenmesinde sınıfıngenel görüş ve düzeni, sınıfın yoğunluğu, öğretim araç ve gerçlerinin yeri ve düzeni, sıraların yerleşim biçimi olmak üzere üç temel öğe önemli rol oynar.
çekici,iyi düzenlenmiş bir sınıf öğrencilerin öğrenmeye karşı olumlu tutum geliştirmelerine , başarılı olmasına ve kendine güvenmesine yardımcı olur. dağınık, kırık dökük,çok fazla uyarıcı bulunan sınıflarda öğrencinin ve öğretmenin dikkati dağılır.
sınıftaki sıralar,sandalyeler, kütüphane, dolap gibi eşyalar çocuğun gelişim çağına uygun boyutlarda olmalıdır. çocuklar bu eşyaları fizyolojileri bozulmada kullanabilmelidir. sınıftaki öğrenci sayısı, öğretmenin başarısına, her tür öğrenciye ayırdığı süreyi, giderek öğrencilerin akademik başarısını etkiler. 40 ve daha çok öğrenci bulunan sınıfın öğrencileri akademik başarısına olumsuz, 18 ve daha az sayıda öğrenci bulunan sınıfların ise olumlu yönde etkilediğini saptamıştır.
Toplumsal bir küme olarak sınıf
her hangi bir kalabalığın küme olarak nitelendirilmesi için kimi özelliklere sahip olması gerekir. bu özellikler sosyal psikologlara göre değişmekle birlikte, kümenin en önemli belirleyicisinin etkileşim olduğu çoğunlukla kabul görmektedir.
küme üyelerinin bir araya gelmeleri ve birlik etkileşime girmelerini sağlayan en önemli etmen, ortak amaçlar ya da işlerdir.
küme bilinci gelişmiş sınıflarda öğrenciler ortak çıkarları için normlar oluşturur ve bu normlara genellikle uyarlar. normlar kümedeki etkileşim sürecinde ortaya çıkan ve üyelerin küme içinde nasıl davranacaklarını belirleyen kural ve beklentiler bütünüdür.
sınıftaki öğrencilerin kişilik özellikleri, bağlı bulundukları kültürün özellikler, geçmiş yaşantılar, öğretmenin kişiliği ve öğrenme bilincini etkileşime girerek sınıfın dinamiğini oluşturur. her sınıfta bu özellikler farklı olduğu için her sınıfında dinamiği farklıdır.

SINIFİÇİ ETKİLEŞİM
sınıf içinde iki temel etkileşim biçimi vardır. bunlar:

öğrenci- öğrenci etkileşimi:sınıfta arkadaşlarıyla olumlu ilişkiler kuran öğrenciler okula severek giderler, derslerinde başarlı olur. öğrencinin sınıf içindeki davranışlarını, öğrenciler arasındaki etkileşimin niceliğini ve niteliğini etkileyen etmenlerin başında, sınıf büyüklüğü, küme oluşumunu, küme normları ve kümede işbirliği gelir.
Etkileşim açısından ideal bir sınıf 20-25 kişi olmalıdır.
Kümedeki üyeler istenen amaçlara ulaşmak için işbirliği yapabilirler, yarışma içinde olabilirler ya da bireysel davranabilirler.öğrencilerin küme içindeki davranış biçimleri kişilik özelliklerinden etkilendiği gibi öğretmenin tutumu, kullandığı öğretim yöntemleri ve değerlendirme sistemi de öğrencilerin davranış biçimini etkiler.

öğrenci- öğretmen etkileşimi:sınıf ortamında öğrencilerin bireyleriyle etkileşimi kadar öğretmen öğrenci etkileşimi dönemidir.öğretmen sınıf içi etkileşimler sırasında model oluşturacak öğrencilerin tutumlarını ve değerlerini farkında olmadan etkileyebilir.
öğretmenin öğrencilerle etkileşiminde öğrencilerin bireysel özellikleri de önemli bir rol oynar.
öğrencilerin ve ailelerin sosyo-ekonomik düzeyleri, kökenleri ve okulun bulunduğu yörede öğretmen tutumlarını belirleyen etmenlerdir.

1. aşağıdakilerden hangisi okulu oluşturan öğeler arasında yer almaz?
a. eğitim programları
b.öğrenci
c. öğretmen
d. veliler
e. bina ve araç gereçler


cevap: "d" dir.


2. aşağıdakilerden hangisi öğretmenin görevleri arasında yer almaz?
a. öğretmenler kendilerine verilen dersleri okuturlar
b. okulun eğitim ve disiplin işlerini düzenler
c. öğretmenler kurulu toplantısına katılmak
d. öğretmenler her ders yılı başında bir plan hazırlar ve bir örneğini okul müdürüne verirler.
e. derse girince yoklamayı kendileri yapar derste bulunmayanları yoklama kağıdına yazarak imzalarlar.


cevap: "b"dir.


3. aşağıdakilerden hangisi okul yöneticileri için söylenemez?
a. okulu, eğitim programlarında yer alan amaçlarına uygun olarak yönetmekle görevlidir.
b.okulun eğitimi ve disiplin işlerini düzenler
c. okul yöneticileri, çoğunlukla, eğitim yönetimi alanından ve atamayla yöneticilik statüsüne girerler.
d. okulla ilgili olağanüstü durumları valiliğe bildirirler.
e. müdür okulun gider gerçekleştirme memurudur.


cevap: "c" dir.

4.aşağıdakilerden hangisi kalsik bir okul binasında bulunması gereken özellikler arasında yer almaz?
a. okul dışında öğrencilerin spor yapmalarına ve sosyal faaliyetlerde bulunmalarına olanak sağlayacak geniş alanlara yer verilmelidir.
b. okul binası genel görünüşüyle çocuğa güven vermeli temiz ve bakımlı olmalıdır.
c. bina içinde öğrenci sayısına ve sağlık koşullarına uygun lavabo ve tuvalet olmalıdır
d. bina içinde dersliklerin yanı sıra en az bie fen birde bilgisayar labotuvarı ve kütüphane bulunmalıdır.
e. okul binalarının büyüklüğü öğrenci sayısı ile uyumlu olmalı


cevap: "a"dır.


5.aşağıdakilerin hangisi okulun yakın çevresini oluşturan kişi ve kurumlar arasında yer almaz?
a. veliler
b. okul aile birliği
c. iş verenleer
d. basın
e. milli eğitim bakanlığı


cevap :" e"dir.


6. aşağıdakilerden hangisi öğrencilerin sınıf içindeki davranışlarını öğrenciler arasındaki etkileşimi niceliği ve niteliğinietkileyen faktörler arasında yer almaz?
a. sınıf büyüklüğü
b. küme oluşumu
c. küme normları
d. öğretmenin cinsiyeti
e. kümede işbirliği


cevap : "d" dir.


7. aşağıdakilerin hangisi okulun özellikleri arasında yer almaz?
a. toplum gözünün okulların üzerinde olması
b. okulda işlerin, küçük kümelerle büyütülmesi
c. okula devamda gönüllülüğün temel olması
d. okulların kaynaklarının sınırlı olması
e. okuldaki rol ve statülerin sınırlı olması


cevap : "c"dir.


8. aşağıda eğitim programları ile ilgili olarak verilen anlatımlardan hangisi yanlıştır?
a. yapılan tüm eğitim etkinliklerini gösteren planlardan oluşur
b.hazırlanıp geliştirilmesi, basit ve kolay bir iş değidir.
c. rehberlik hizmetlerine de yer verilebilir
d. öğrencilerin hazırbuluşluk düzeyi büyük bir önem taşır
e.ders dışı kol etkinliklerine yer verilmez


cevap : "e" dir.


9. okuldaki öğretimin etkili olabilmesi için aşağıdakilerden hangisi büyük önem taşır?
a. öğrencilerin kimi özelliklerinin bilinmesi
b. programda yer alan içeriğin somut ya dasoyut oluşu
c. bireysel yönetime yer verilip verilmeyeceği
d. öğrencilere kazandırılabilecek bilgilerin kapsamlımı, sınırlımı olduğu
e. öğrencilerin hangi davranışları öğrenip hangilerinin öğrenemeyeceğinin bilinmesi


cevap : "a "dır.


10. bir öğretmenin tebliğler dergisini okumakla yükümlü olması aşağıdaki görevlerden hangisinin gereğidir?
a. öğretim işerini ilgilendiren bir görevdir
b. eğitim işlerini ilgilendiren bir görevdir
c. yönetim işlerini ilgilendiren bir görevdir
d. eğitim öğretim işlerini ilgilendiren bir görevdir
e. yukarıdakilerin tümünü ilgilendiren bir görevdir.


cevap: "c" dir.


11.her hangibir kalabalığın küme olarak nitelendirilebilinmesi için aşağıdakilerden hangisi gereklidir?
a. kimi özelliklere sahip olması
b. birlikte yaşamaları
c. kalabalığın çok olmaması
d. aralarında bir etkileşim bulunması
e. kendilerini kümenin üyeleri olarak duyumsamaları


cevap: "d" dir.

EĞİTİMİN TOPLUMSAL TEMELLERİ

TOPLUMSAL KURUM OLARAK EĞİTİM
Toplumsal yaşantıda toplum-doğa ve toplum-insan olmak üzere iki temel ilişki söz konusudur.bu ilişkilerin kimileri süreklilik gösterir ve zamanla kalıplaşarak kurumları oluşturur.
Toplumsal kurumlar,tüm toplumlarda görülür.toplumsal yaşam ancak kurumsallaşma ile olanaklıdır.

kurumların kimi ortak özellikleri vardır:
*kurumlar, toplumun gereksinimlerinin bir parçasını karşılar.
*kurumlar birbirleri ile etkileşim içindedir.
*kurumlar düzenlenmiş statüler,roller ve normlar bütünüdür.

EĞİTİM KURUMLARININ İŞLEVLERİ
Toplumsallaşma:insan biyolojik bir varlık olarak çok ya da az örgütlenmiş toplum dediğimiz kümeler içinde dünyaya gelir ve çevresiyle etkileşim kurarak sosyal bir varlık durumuna dönüşür. işte bireyin bu yolla toplumun bir üyesi gelme sürecine toplumsallaşma denir.
okullarda öğrencilere okulların ortak değerleri, davranış kalıpları, toplumda oynayacakları rollerin gerektirdiği davranışlar, planlı ve denetimli bir biçimde öğretilir.Böylece,onların toplumla uyumlu, işbirliği duygusuna sahip, hak ve sorumlulukların sınırlarını iyi çizen ve ona göre davranan bireyler durumuna gelmesi sağlanır.

Toplumun kültürel mirasını aktarma
insan düşünen,düşündüklerini konuşarak ve yazarak anlatabilen tek canlı varlıktır.insanın bu özellikleri onun kendi yaşantıları yoluyla elde ettiği, beceri ve yetenekleri sonraki kuşaklara aktarmasını sağlar.
kültürel mirasın yeni kuşaklara aktarılması görevi okullarca üstlenilmiştir.
okulların, varolan kültürün aktarılması işlevinin yanısıra, kültürün geliştirilmesi yükümlülüğü de vardır.

Varolan siyasal düzeni koruma:
eğitim kurumları toplumdaki bireylere milli ideoloji, değerleri ve idealleri kazandırarak onları varolan siyasal düzene bağlı vatandaşlar olarak yetiştirirler.

Seçme ve yöneltme
eğitimin bir başka işlevi de öğrencileri ilgi,beceri ve yetenekleri doğrultusunda eğitmektir.eğitim kurumları, çeşitli yeteneklerdeki çocukların en iyilerini, en yeteneklilerini seçerek, onlara çok iyi bir eğitimolanağı sağlamak zorundadır.
eğitim kurumlarının,seçme işlevinin yanı sıra, yönlendirme işlevi de önemlidir. eğitim kurumları,öğrencilerin ilgi veyeteneklerini belirleyerekonları yönlendirmelidir.

Toplumu kalkındırma:
ülkelerin kalkınması ile toplumdaki insanların eğitim düzeyleri arasında yakın ilişki vardır.kalkınmış ve gelişmiş ülkelere bakıldığı zaman, bu ülkelerde çocukların okullaşma oranının çok yüksek olduğu,zorunlu eğitim sürelerinin arttığı görülmektedir.

Bireyi geliştirme
birey eğitim kurumlarında ,doğal ve toplumsal çevresini tanıyarak bunlardan en iyi biçimde yararlanma ve temel gereksinimlerini karşılama yollarını öğrenir.

EĞİTİMİN ÖTEKİ TOPLUMSAL KURUMLARLA İLİŞKİSİ
Ekonomi ve eğitim:ekonomik gelişme için gerekli olan teknolojiyi üretme ve insan gücü yetiştirme işlevlerinin eğitim kurumlarınca yürütülmesi,eğitim ile ekonominin karşılıklı etkileşimde bulunmasına neden olmaktadır.

siyaset ve eğitim:devlet, siyasi partier,hükümet belli başlısiyasal kurumlardır.
her toplumda, devlet yönetimini üstlenen siyasal kurumlar, eğitim yoluyla toplumdaki bireylere kendi siyasal ideolojilerini benimseterek var olan düzeni koruyan ve ulusal bütünleşmeye katkıda bulunan vatandaşlar yetiştirmeye çalışır. bunu sağlamak için de büyük ölçüde eğitim kurumlarından yararlanırlar.

Din ve eğitim:Tarih boyunca tüm toplumlarda görülen,din, toplumların ekonomik, politik ve sosyal etkinliklerin düzenlenmesinde önemli rol oynamıştır.eğitimin gelişimi incelendiğinde de ilk formal eğitimin dini kurumlarda verilmeye başlaqndığı görülmektedir.
Dini kurumlardan yarı,laik eğitim kurumlarının kurulması,ticaretin gelişmesi vec endüstrileşme sonucunda ekonomik kurumların güçlenmesiyle olmuştur.

Aile ve eğitim:aile çocuğun doğuştan üyesi olduğu için en küçük toplumsal kurumlardır.çocuk ilk toplumsal davranışları aile üyeleri ile etkileşim kurarak ve onları taklit ederek öğrenir. başka bir anlatımla çocuğun toplumsallaşması ailede başlar.
günümüzde çocuğun ilk eğitimi işlevi büyük ölçüde eğitim kurumlarınca yürütülmektedir.
bu gelişmelere karşın,ailenin çocuğun eğitimi işlevini bütünüyle bıraktığı söylenemez. her aile çocuğuna aile üyelerince benimsenen değerleri,tutumları çoğunlukla bilinçli bir biçimde kazandırılmaya çalışılır. bu nedenle aile içinde çocuğa verilen eğitim, yarı formal eğitim olarak kabul edilebilir.

BELLİ BAŞLI TOPLUMSAL OLGULAR VE EĞİTİM
Toplumsal denetim ve eğitim:
Toplumun bir bütün olarak çözülmeden uyumlu bir biçimde varlığını sürdürmesinde toplumsal denetim önemli rol oynar.
toplumsal değerler ve normların yanısıra her toplumda yapılması kesinlikle yasaklanmış ve yaptırım gücü zor kullanılmasına olanak sağlayacak bir biçimde örgütlenmiş yazılı hukuk kuralları vardır.
eğitim kurumlarının ürünü insan olduğu için, bir çok toplumsal kurum, eğitim kurumlarının etkileri ile yakından ilgilenerek onları denetler. eğitim kurumları üzerinde en çok politik, dini, ekonomik ve aile kurumlarının denetimi vardır.

Toplumsal hareketlilik ve eğitim
Toplumsal hareketlik:genel anlamıyla toplumdaki bireylerin toplumsal hiyerarşide bir statüden başka bir statüye geçmesidir.bireyin düzeyinin,
kümenin,üyesi olduğu derneğin,işinin yaşam biçiminin değişmesi toplumsal hareketlilik olarak nitelendirilebilir.
toplumsal hareketlilik, yatayve dikey olmak üzere iki türlüdür. yatay hareketlilik aynı toplumsal düzeyde kalmak koşuluyla bir benzer küme ya da durumdan bir başkasına doğru ileri geri hareketi anlatır. bu tür hareketliliktestatü değişmesi söz konusu değildir.dikey hareketlilikte ise bir toplumsal tabakadan bir başkasına geçiş sözkonusudur. başka bir anlatımla bireyin toplumsal statüsü değişmektedir.
toplumsal hareketliliği başlatan en önemli etmen, ticaretin gelişmesi ve endüstrileşmeyle birlikte toplumların ekonomik ve politik yapılarının değişmesi ve eğitimin yaygınlaşmasıdır.

Toplumun Nüfus Özellikleri ve Eğitim
bir toplumun nüfusunun azalması ya da çoğalması, toplumdaki iş gücü sayısını, üretim ve tüketim düzeyini bunlara bağlı olarak da ulusal gelirdeki artışı ve gelirin bireylere dağılımını etkiler.
toplumların eğitim düzeyi ile nüfus yapıları arasında da yakın ilişki vardır.bu ilişki aşağıdaki gibi özetlenebilir.

1. eğitim düzeyi yükseldikçe,birey sağlıklı kalma yollarını öğrenebileceği ve sağlık hizmetlerinden daha iyi yararlanabileceği için ölüm oranı düşer.

2. eğitim düzeyi yükseldikçe ailelerdeki çocuk sayısı azalır.

Eğitim ve Toplumsal Değişme

Toplumsal değişme:toplumsal yapının , onu oluşturan toplumsal ilişkiler ağının ve bu ilişkileri, belirleyen toplumsal kurumların değişmesidir.
Toplumsal kurumlar birbirleriyle etkileşim içinde oldukları için her hangibir toplumsal kurumda olan değişme, öteki kurumları da etkileyerek onların da değişmesine neden olur.
toplumun değişmesi ve gelişmesi için yaratıcı, yenilikçi ve araştırmacı bireylere gereksinim vardır. bu bireylere ise eğitim kurumlarından yetişir.
eğitim toplumsal değişmeye ilişkin başka bir işlevi de değişmeye uyum gösterecek bireyler yetiştirmektir.

1. çeşitli yeteneklerdeki çocuklardan en iyilerini seçerek onlara çok iyi bir eğitim ortamı sağlamak ve öğrencileri ilgi ve yetenekleri doğrultusunda yönlendirmek eğitimin hangi işlevinin yerine getirilmesini gerektirir?
a. var olan siyasi düzeni koruma
b. toplumsallaştırma
c. seçme ve yöneltme
d. toplumu kalkındırma
e. bireyi geliştirme


cevap : "c"dir.


2.aşağıdakilerden hangisi eğitim kurumunu etkileyen toplumsal kurumlar arasında yer almaz?
a. ekonomi
b.siyaset
c. din
d. sendikalar
e. aile


cevap : "d" dir.


3.aşağıdakilerden hangisi eğitimle nüfus özellikleri arasındaki ilişki için söylenemez?
a. eğitim düzeyi yükseldikçe ölüm oranı düşer.
b. eğitim düzeyi yükseldikçe ailelerdeki çocuk sayısı azalır.
c. eğitim düzeyi düşük toplumlarda bebek ölüm oranı yüksektir.
d. eğitim düzeyi düşük toplumlarda ortalama ölüm yaşı da düşüktür.
e. eğitim düzeyi yükseldikçe toplumlarda nüfus artışı başlar.


cevap: " e"dir.


4. toplumsal yapının onu oluşturan toplumsal ilişkiler ağının ve bu ilişkileri belirleyen toplumsal kurumların değişmesi neyin göstergesidir?
a.toplumlaşmanın
b. demokratikleşmenin
c. toplumsal değişmenin
d. toplumsal gerilemenin
e. eğitimsizliğin


cevap: " c" dir.


5. aynı toplumsal düzeyde kalmak koşuluyla bir benzer küme ya da kurumdan bir başkasına doğru ileri geri hareketi anlatan hareketlilik aşağıdakilerden hangisidir?
a. yatay hareketlilik
b. dikey hareketlilik
c. toplumsal hareketlilik
d. ekonomik hareketlilik
e. değişme


cevap: "a" dır.


6. aşağıdakilerden hangisi eğitim kurumlarının işlevlerinden biri değildir?
a. var olan siyasal düzeni koruma
b. seçme ve yöneltme
c. toplumu kalkındırma
d. bireyi geliştirme
e. temel gereksinimleri karşılama


cevap: " e"dir.


7. eğitimle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
a. yalnızca bireysel temelleri inceler.
b. toplumsal kurumları inceleyerek eğitimin görevini belirler.
c. kültür çözümleri yaparak kültür dinamiklerini yönlendirir.
d.bireyi sosyo kültürel yapının özellik ve gereksinimleri doğrultusunda geliştirir.
e. kültürel dinamizme destek olur.


cevap: "d"dir.


8. siyasal kurumlar ,nezaman toplumsal yapıda rol oynamaya başlamıştır?
a. ulus bilincinin gelişmesi ve devlet sisteminin oluşmasıyla
b. eğitim sisteminin değişip gelişmesiyle
c. siyasal idolojilerin gelişip zenginleşmesiyle
d. eğitim- siyaset ilişkilerindeki köklü değişiklerle
e. siyasal kurumların demokratikleşmesiyle



cevap: "a" dır.


9. ekonomik birim niteliğindeki aileler ne tür ülkelerde varlığını sürdürmektedir?
a. geniş ailelerin yaygın bulunduğu ülkelerde
b. kırsal alanları bol,geri kalmış ülkelerde
c. ekonomisi tarıma dayalı,az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde
d. aile üyelerini çoğunlukla bayanların oluşturduğu ülkelerde
e. ekonomisi güçlü ama gelişmekte olan ülkelerde


cevap : "c" dir.


10. eğitim kurumlarının önemli bir toplumsal denetim aracı olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
a. toplumda kabul edilen değerleri, normları denetimli biçimde kazandırması
b. çeşitli olumlu-olumsuz yatırımları topluma uygulaması
c. toplumsal değer ve normlara uygun davranışlarla örnek oluşturması
d. toplumsal ürün olarak insana çok değer vermesi
e. toplumdaki tüm kurumların insan gücü gereksinimini karşılaması


cevap : "a" dır.

ARA DENEME SINAVI


1. Aşağıdakilerden hangisi bir plana bağlı olmaksızın yapılan eğitim etkilerine verilen addır?
a. formal eğitim
b. informal eğitim
c. örgün eğitim
d. yaygın eğitim
e. eğitim


cevap: "b" dir.


2. büyüme ve vücutta değişik etkilerle oluşan geçici değişmelere atfedilmeyecek, yaşantı ürünü olarak meydana gelen davranışta nispeten kalıcı izli değişme aşağıdakilerden hangisidir?
a. öğretim
b. eğitim
c. öğrenme
d. öğretme
e. hedef


cevap :"c"dir.


3. aşağıdakilerden hangisi öğretim sürecini oluşturan temel öğeler arasında yer almaz?
a. öğrenme
b. hedefler
c. içerik
d. eğitim durumu
e. değerlendirme


cevap : " a" dır.


4. okullarda gerçekleştirilen planlı, denetimli ve örgütlenmiş örgütleme etkinliklerine ne denir?
a. eğitim
b. öğrenme
c. öğretme
d. değerlendirme
e. öğretim


cevap : "e"dir.


5. eğitim çabalarının genel amacı nedir?
a. bilgi kazandırma
b. toplumsal uyum sağlama
c. belli beceriler kazandırma
d. yetenek değiştirme
e. gereksinimleri karşılama


cevap : " b" dir.


6. aşağıdakilerden hangisi öğretmenlik mesleğine ilişkin söylenecek olumlu özelliklerden biridir?
a. öğretmenlik mesleğinin gelir düzeyi düşüktür.
b. öğretmenlik mesleğinin toplumsal statüsü yüksek değidir
c. öğretmenlik mesleğinin kariyer yapma ve mesleki gelişim olanakları sınırlı düzeydedir
d. öğretmenlik tüm ülkelerde en yaygın olarak görülen bir meslektir
e. öğretmenlik mesleğinden ayrılma oranı yüksektir


cevap: " d" dir.


7.öğretmenlik mesleğinin özellikleriyle ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
a. öğretmenlik insanlara, öğrenmeyi ve öğretmeyi sevenler için ideal bir meslektir
b.öğretmenlik tüm ülkelerde yaygın olarak görülen bir meslektir
c. öğretmenlik genelde orta ve ortanın altında gelire sahip aile çocukları tarafından tercih edilmektedir
d. öğretmenlik diğer mesleklere oranla toplumsal statüsü en yüksek olan bir meslektir
e. öğretmenlik mesleğinin gelir düzeyi düşüktür


cevap : "d"dir.


8. ülkemizde öğretmenlik mesleğine giriş denetimi hangi kurum tarafından yapılmaktadır?
a. başbakanlık
b. milli eğitim bakanlığı
c. devlet olanlama teşkilatı
d. üniversiteler
e. öğretmen sendikaları


cevap: " b" dir.


9. aşağıdakilerden hangisi öğretmen meslek örgütlerinin sağladığı yararlardan biri değildir?
a. üyelerarasında tanışma ve kaynaşmayı sağlama
b. mesleğe ilişkin standartlar geliştirme
c. mesleki yayınlar yapma
d. meslek ahlakının oluşmasına katkıda bulunma
e. üyelerin maaşlarını arttırma


cevap: " e" dir.


10. türkiyede öğretmenlik ilk kez hangi yasayla meslek durumuna getirilmiştir?
a. 1924 tarihi ve 439 sayılı yasa
b. 1924 tarihi ve 789 sayılı yasa
c. 1840 tarihi ve 3803 sayılı yasa
d. 1954 tarihi ve 6234 sayılı yasa
e. 1973 tarihi ve 1739 sayılı yasa


cevap : " a" dır.


11. aşağıdakilerden hangisi örgütlemelerin hizmet içinde yetiştirmesini gerektiren etmenlerden biri değildir?
a. bilim ve teknolojideki gelişmeler
b. öğretmenlik mesleğindeki gelişmeler.
c. öğretmenlerin bilgilerini tazelemek istemeleri
d. öğrenilen bilgilerin kısa sürede işlevini yitirmesi
e. öğrencinin toplumsal ekonomik konumlarındaki değişmeler



cevap : " e" dir.


12.aşağıdakilerden hangisi geleceğin öğretmenlerinin nitelikleri arasında yer almaz?
a. değerler geliştiren
b. güçlükleri ve sorunları tanıyan
c. disiplinler arası bağlantılar kuran
d. geleceğe yönelik süreçlerden ve eldeki temel bilgilerden yararlanmasını bilen
e. öğretimin bireyleşmesini sağlayan


cevap : " e" dir.


13. aşağıdakilerden hangisi öğretmenin sahip olması gereken niteliklerden biri değildir?
a. alana egemen olma
b. mezuniyet sonrası gelişime açık olma
c. öğretme- öğrenme sürecini yönetme
d. kişisel özellikler
e. mesleki özellikler


cevap : " b" dir.


14. aşağıdakilerden hangisi öğretmenin kişisel özelliklerinden biridir?
a. normal başarı beklentisi
b. komik davranması
c. ölçülere uygun ve kurallı davranması
d. aceleci olması
e. cesaretlendirici ve destekleyici olması


cevap: "e" dir.


15. aşağıdakilerden hangisi etkili sınıf yönetiminin yararlarından biri değildir?
a. olumsuz öğrenci davranışlarının azalması
b. öğretmenin katılımını arttırması
c. öğrencinin olumsuz davranışlarının artması
d. öğretmenin sorumluluklarının artıp, öğrencinin sorumluluklarının azalması
e. çalışkan öğrencilerin başarısı artar


cevap: "b"dir.

16.aşağıdakilerden hangisi,öğretmenin,
sınıf içindeki görev ve sorumlulukları arasında yer almaz?
a. danışmanlık yapma
b. yönetici olma
c. başkanlık yapma
d. çevredekileri geliştirme
e. model olma


cevap:"d"dir.


17.geleceğin eğitim sistemlerinde aşağıdakilerden hangisi kaçınılmazdır?
a. eğitimin bireyleştirilmesi
b. öğretim etkinliğine daha çok katılım
c. öğretim kümesinin büyüklüğü
d. öğretimde esnek uygulamalar
e. öğretimde iş alanlarına dönük yaklaşımlar


cevap: " a" dır.

18. aşağıdakilerden hangisi, öğrencilerin sınıf içindeki davranışlarını öğrenciler arasındaki etkileşimin niceliğini ve niteliğini etkileyen faktörler arasında yer almaz?
a. sınıf büyüklüğü
b. küme oluşumu
c. küme normları
d. öğretmenin cinsiyeti
e. kümede iş birliği


cevap:"d"dir.


19. aşağıdakilerden hangisi okulun özellikleri arasında yer almaz?
a. toplumun gözünün okulların üzerinde olması
b. okulda işlerin, küçük kümelerle yürütülmesi
c. okula devamda gönüllülüğün temel olması
d. okulların kaynaklarının sınırlı olması
e. okuldaki rol ve statülerin sınırlı olması


cevap :"c"dir.


20. aşağıda eğitim programıyla ilgili olarak verilen anlatımlardan hangisi yanlıştır?
a. yapılan tüm eğitim etkinliklerini gösteren planlardan oluşur
b. hazırlanıp geliştirmesi, basit ve kolay bir iş değildir
c. rehberlik hizmetlerine de yer verilebilir
d. öğrencilerin hazır buluşluk düzeyi büyük bir önem taşır
e. ders dışı kol etkinliklerine yer verilmez


cevap: "e" dir.

21. okuldaki öğretimin etkili olabilmesi için aşağıdakilerden hangisi büyük önem taşır?
a. öğrencilerin kimi özelliklerinin bilinmesi
b. programda yer alan içeriğin somut ya da soyut oluşu
c. bireysel öğretime yer verilip verilmeyeceği
d. öğrencilere kazandırılacak bilgilerin kapsamlımı, sınırlımı olduğu
e. öğrencilerin hangi davranışları öğrenip, hangilerini öğrenemeyeceğinin bilinmesi


cevap: "a"dır.


22.bir öğretmenin tebliğler dergisini okumakla yükümlü olması, aşağıdaki görevlerden hangisinin gereğidir?
a. öğretim işlerini ilgilendiren bir görevdir
b. eğitim işlerin ilgilendiren bir görevdir
c. yönetim işlerini ilgilendiren bir görevdir
d. eğitim-öğretim işlerini ilgilendiren bir görevdir
e. yukarıdakilerin tümünü ilgilendiren bir görevdir


cevap: "c"dir.


23. hangisi bir kalabalığın küme olarak nitelendirilebilmesi için aşağıdakilerden hangisi gereklidir?
a. kimi özellikklere sahip olması
b. birlikte yaşamaları
c. kalabalığın çok olmaması
d. aralarında bir etkileşim bulunması
e. kendilerini kümenin üyeleri olarak duyumsamaları


cevap: "d" dir.

24. aynı toplumsal düzeyde kalmak koşuluyla bir benzer küme ya da durumdan bir başkasına doğru ileri geri hareketi anlatan hareketlilik aşağıdakilerden hangisidir?
a. yatay hareketlilik
b. dikey hareketlilik
c. toplumsal hareketlilik
d. ekonomik hareketlilik
e. değişme


cevap: "a"dır.

25. aşağıdakilerden hangisi eğitim kurumlarının işlevlerinden biri değildir?
a. var olan siyasal düzeni koruma
b. seçme ve yöneltme
c. toplumu kalkındırma
d. bireyi geliştirme
e. temel gereksinimleri karşılama


cevap : " e"dir.


26.eğitimle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
a. yalnızca bireysel terimleri inceler
b.toplumsal kurumları inceleyerek eğitimin görevini belirler
c. kültür çözümlemeleri yaparak kültür dinamiklerini yönlendirir
d. bireyi sosyo-kültürel yapının özellik ve gereksinimleri doğrultusunda yönlendirir.
e. kültürel dinamizme destek olur


cevap :"d"dir.

27. siyasal kurumlar, ne zaman toplumsal yapıda rol oynamaya başlamıştır?
a. ulus bilincinin gelişmesi ve devlet sisteminin oluşmasıyla
b. eğitim sisteminin değişip gelişmesiyle
c. siyasal ideolojilerin gelişip zenginleşmesiyle
d. eğitim-siyaset ilişkilerindeki köklü değişikliklerle
e. siyasal kurumların demokratikleşmesiyle


cevap "a"dır


28. ekonomik birim niteliğindeki aileleri ne tür ülkelerde varlığını sürdürmektedir?
a. geniş ailelerin yaygın bulunduğu ülkelerde
b. kırsal alanları bol, geri kalmış ülkelerde
c. ekonomisi tarıma dayalı, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde
d. aile üyelerini çoğunlukla bayanların oluşturduğu ülkelerde
e. ekonomisi güçlü ama gelişmekte olan ülkelerde


cevap: " c" dir.



29. eğitim kurumlarının önemli bir toplumsal denetim aracı olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
a. toplumda kabul edilen değerleri, normaları denetimli biçimde kazandırması
b. çeşitli olumlu- olumsuz yatırımları topluma uygulaması
c. toplumsal değer ve normalara uygun davranışlarla örnek oluşturması
d. toplumsal ürün olarak insana çok değer vermesi
e. toplumdaki tüm kurumların insan gücü gereksinimini karşılaması


cevap: "a "dır.


30. eğitim psikilojisi alanının ortaya çıkmasına yönelik öncü düşünceleri ortaya atan ilk bilim adamı kimdir?
a.Thorndike
b. William James
c. Herbart
d. Pestalozzi
e. Wilhem Wund


cevap: "c" dir.