TÜRK EDEBİYATI 9. SINIF 2. DÖNEM 1. YAZILI SORULARI (10) (TEST) (CEVAP ANAHTARLI)

… – …  EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI …………………..… OKULU 2. DÖNEM 9/… SINIFI

TÜRK EDEBİYATI 1. YAZILISI

ADI SOYADI: ………………………...      NU: ………

1.

Askerin bir ucu göründü Van’dan

Kılıcın kabzası görünmez kandan

Bağdat’ın içinde tozdan dumandan

Toz duman içinde kaldı Genç Osman

Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelik vardır?

A)Epik B)Lirik C)Pastoral D)Dramatik E)Didaktik

2. Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden değildir?

A) Aruz vezni ile yazılmış olma

B) Kaside, mesnevi, gazel gibi belli nazım şekilleri içinde yazılma.

C) Parça güzelliğine değil, bütün güzelliğine önem verme

D) Duygu ve düşünceyi kalıplaşmış düşünce içinde anlatma

E) Yabancı sözcüklerle ve dil kurallarıyla fazlaca yüklü olma.

3.Gazel ve koşmanın karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki yargıların hangisi yanlıştır?

A) Gazel, Divan edebiyatına; koşma, Halk edebiyatına özgü bir nazım biçimidir.

B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür

C) Gazel aruzun istenilen her kalıbıyla yazıldığı halde; koşma, hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılır.

D) Gazel 10-20 beyitten, koşma 7-12 dörtlükten oluşur.

E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap; koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir.

4.Aşağıdakilerden hangisi kasidelerde şairin kendini övdüğü bölümdür?

A)Nesib B)Fahriye C)Tegazzül D)Methiye E)Dua

5. Gazel ve mesnevi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A)   Gazelde aşk ve güzellik konusu; mesnevide ise öğretici, dinî, ahlâki konular işlenir.

B)   Gazellerin kafiye örgüsü aa / ba / ca... şeklindedir, mesnevide her beyit kendi arasında kafiyelidir.

C)   Gazel aruzun uzun kalıplarıyla, mesnevi ise kısa kalıplarıyla yazılır.

D)   Gazelde beyitler arasında konu birliği olmayabilir; mesnevide vardır.

E) Gazelde beyit sayısı sınırlı değildir, mesnevide ise beyit sayısı sınırlıdır.

6. Aşağıdaki edebi türlerden hangisinde olay örgüsü yoktur?

A)  Roman B)  Deneme C)  Destan D) Hikâye E) Masal

7.

Menevşe derede sümbül borçtadır

Kasapların gözü daim koçtadır

Gözel sever diye yiğit suçtadır

Bahar geçer koklar güz menevşeyi

Ercişli Emrah

Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Halkın konuştuğu, sade anlaşılır dille yazılmış

B) 11’li hece ölçüsü ile yazılmıştır

C) Âşık Tarzı Halk Edebiyatının izleri görülür

D) Uyak  düzeni, düz kafiye şeması şeklindedir.

E) Tam kafiye ve redif kullanılmış

8.Divan edebiyatında “hicviye” denilen alaylı yergi şiirinin Halk edebiyatındaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Koşma B)Semai C)Taşlama D)Destan E) Türkü

9. Aşağıdakilerden hangisi (konularına göre) koşmanın türleri arasında yer almaz?

A)Güzelleme B)Ağıt C)Taşlama D)Koçaklama E)Mersiye

10.Aşağıdaki dizelerden hangisinde mübalağa(abartma) sanatı vardır?

A)Salkım söğütler yıkıyordu suda saçlarını

B)Şairim, bu yıl yağan yağmur kadar şiir yazdım

C)Ben kanadı kırık bir kuş değilim

D)Atlılar kayboluyor güneşin battığı yerde

E)Topla eteklerini yerlere sürünmesin

11.Aşağıdakilerden hangisinde nazım biçimi ve türlerinin kullanıldığı edebiyat dönemi yanlış gösterilmiştir?

A) Semai – Tekke edebiyatı

B) Koşma – Âşık edebiyatı

C) İlahi – Tekke edebiyatı

D) Mesnevi – Divan edebiyatı

E) Gazel – Divan edebiyatı

12.Toplumların kusurlarını, eksikliklerini, iğneleyici ve alaylı bir dille eleştiren Halk edebiyatı şiirine ne ad verilir?

A) Taşlama          B) Güzelleme    C) Koçaklama

D) Sagu                E) Hicviye

13. Din ve devlet büyüklerini övmek için yazılan şiir, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gazel B) Kaside C) Mesnevi D) Şarkı E) Rubaî

14.Aşağıdakilerden hangisi geleneksel Türk tiyatrosunun ürünlerinden biri değildir?

A)Karagöz            B)Hacivat                  C)Köy seyirlik oyunları

D)Meddah            E) Orta oyunu

15. Aşağıdakilerden hangisi klasik hikâye tarzının bir özelliği değildir?

A)   Serim, düğüm, çözüm bölümleri vardır.

B)   Gerilim ve heyecan vardır.

C)   Olay ekseninde gelişir.

D)   Hikâyelerdeki kişiler sıradan insanlardır.

E)   Maupassaunt tarzı hikâyecilik de denir.

16.

Seni seven âşık neylesin malı

Yumdukça gözünden döker mercanı

Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İstiare B) Mecaz-ı Mürsel C)Telmih D)Teşhis E)Teşbih

17.

Gül, hasretinle yollara tutsun kulağını

Nergis misal kıyamete dek çeksin intizar

Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teşbih B) Mecaz C) Telmih D)Teşhis  E) Nida

18.

Âşık Tarzı halk şiirinden alınan yukarıdaki dörtlüklerin nazım biçimleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?

A)   Semai, varsağı, koşma

B)   Koşma, varsağı, semai

C)   Semai, destan, koşma

D)   Semai, varsağı, destan

E)   Koşma, destan, varsağı

19.Halk şiirindeki “ağıt ve güzelleme” nin Klasik edebiyatımızdaki karşılıkları hangisinde verilmiştir?

A)   Kaside- Mesnevi                 D)  Mesnevi-Mersiye

B)   Mesnevi-Gazel                    E)  Mersiye-Gazel

C)   Mersiye-Kaside

20.Aşağıdakilerden hangisinde Anonim Halk Edebiyatı nazım türleri bir arada verilmiştir?

A)Nutuk-semai-nefes-deme

B)Mersiye-ilahi-nefes-deme

C)Nefes-devriye-mani-şathiye

D) Mani-ninni-ağıt-türkü

E) İlahi-nefes-deme-nutuk

21.

“Miskin âdem oğulları

Ekinlere benzer gider

Kimi biter kimi yiter

Yere tohum saçmış gibi.”              (âdem: insan)

Yukarıdaki şiirde altı çizili sözcüklerle anlatılmak istenene en uygun olan sözcükler aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A)Doğmak – ölmek

B)Ölmek – yaşamak

C)Doğmak – çalışmak

D)Ölmek – büyümek

E)Yaşamak – yaratmak

22.

Susamış topraklar gibi gönüller

Tükenmiş, yok olmuş, nerde sevgililer?

Bu dizelerdeki söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cinas      B) Teşbih C) Telmih D) Tevriye E) Tariz

23.  Her beyiti kendi arasında uyaklı olan divan şiiri hangisidir?

A) Gazel   B) Kaside C) Mesnevi D) Şarkı E) Tuyuğ

24. “ Bir bayram günü çocuğu dadısıyla beraber büyük babasına gönderdiler. Dönüşte büyük efendi dedi ki:

- Biraz dursan a Ferhunde! Senin hizmetine mükâfat zamanı geldi.

O zaman efendi çekmecenin kapağını açtı, kalemini başparmağının tırnağında çıtlattı. Bir kağıdı çekti, düşüne düşüne , uzun uzun yazdı, tekrar okudu...”

Yukarıdaki öykünün anlatım biçimi hangisidir?

A)   İlahi bakış açısı

B)   Kahraman anlatıcı bakış açısı

C)   Gözlemci anlatıcı bakış açısı

D)   Düz anlatım bakış açısı

E)   Betimleyici anlatım

25. Bir anlam inceliği oluşturmak için, söz söyleyenin bildiği bir durumu bilmez görünmesine ‘’tecahül-i arif’’ denir.

Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu tanıma uygun bir sanat vardır?

A)Kim bilir hangi diyarda, hangi ıssız yerdesin

B)Niçin baktın bana öyle, derdin nedir, durma söyle

C)Nisanda bahar müjdesi leylakla gelir

D)Niye sevdim ki seni, hep ağladım ömrümce

E)Nisan yağmuru mu yoksa üzülünce gözlerinden akan

26.  Bu tür yazılarda olaylar ve kişiler tamamıyla düşseldir. Kişiler, iyiler ve kötüler olarak karşımıza çıkar. Konuşmalar (bilgi yelpazesi. com) kalıplaşmıştır. İnsan dışı varlıklar bile insan gibi konuşur. Olaylar karşıtlıklar üzerine kurulur. Yer ve zaman belirsizdir.

Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Masal B) Destan C)  Mesnevi D) Halk Hikâyesi E)Roman

27. Toplum yaşamında birtakım olaylarla birbirine bağlanmış olan çeşitli insanların başlarından geçen maceraları bütün ayrıntılarıyla  anlatan edebi eserdir. Olmuş ya da olabilir olayları yer, zaman ve kişilere bağlı olarak anlatır. Olaylar ana bir olay etrafında gelişir ve olay örgüsü geniştir. Kahramanları çoktur.

Yukarıda bahsedilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hikâye     B) Masal      C) Fabl      D) Roman     E) Tiyatro

28.Aşağıdaki dizelerin hangisinde telmih(hatırlatma) sanatı vardır?

A) Yaşıyorsun gönüllerde, sır gibi kalplerdesin

B) Gecenin rengi siyah ya güne ne demeli

C)Döndü Mecnun’a gönül, her gece Leyla diyerek

D)Geceler böyle kalmaz, şafak söker sabah olur

E)Ayrılan yolun sonunda dudaklarda bir ah olur

29. “Sakin ve rüzgârsız havalarda, bacalar üzerinden bir türlü savrulup dağılmayan dumanlar birbiri üzerine nasıl birikirse, bu sesler de öylece göğün boşluğunda toplanıyor, kolay kolay dağılmıyordu.”

Bu cümlede birbirine benzetilen iki şey aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hava – Rüzgâr

B) Rüzgâr – Duman

C) Hava – Ses

D) Duman – Gök

E) Duman – Ses

30. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tenasüp(uygunluk) sanatı vardır?

A)

Sen var mısın, her yer güzel

Gökler güzel, yerler güzel

B)

Kendini kendinden gizledin niçin?

Arılar, petekler, ballar bahane

C)

Gözlerime çöken akşam gibisin

Ruhumda bir alev, gözümde nemsin

D)

Beni yalan sözlerle kandırmaya çalışma,

Gülme artık yüzüme, çıkma sakın karşıma

E)

Seni görmek hevesi doldu içime

Doğdu ümit güneşi, doğdu ömrüme

31. Aşık edebiyatında konusuna göre tabiat güzelliklerini anlatmak veya kadın gibi, sevilen varlıklar için söylenen şiirler …………….. ; savaşları, dövüşleri yiğitçe ve coşkulu anlatan şiirler …………….. diye adlandırılır.

Boşluklara aşağıdaki hangi ifadeler getirilmelidir?

A) Taşlama – Ağıt

B) Güzelleme - Koçaklama

C) Güzelleme – Taşlama

D) Koçaklama - Güzelleme

E) Ağıt – Koçaklama

32. I.değirmeni yürütür/ II.Bir ah çeksem /  III.Ne halden anlayan /IV.Gözüm yaşı/ V.dağı taşı eritir / VI. biri bulunur

Yukarıda parçalara ayrılan dizelerin anlamlı şekilde sıralanması aşağıdakilerden hangisidir?

A.I-II-V-IV-III-VI   B.V-VI-IV-II-I-III

C.II-V-IV-I-III-VI D.VI-II-V-I-IV-III

E.IV-I-VI-III-II-V

33. Mutlaka bir ezgiyle söylenir. Kimin düzenlediği genellikle bilinmez. Bireysel toplumsal bir üzüntü dile getirilir. Asıl sözlerinin bulunduğu yere bent, her bendin sonunda tekrarlanan bölümlere de ‘’kavuştak’’ adı verilir.

Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmektedir?

A)Koşma B)Güzelleme C)Türkü D)Mani E)Ninni

BAŞARILAR DİLERİM…

CEVAP ANAHTARI

1A              2C

3D              4B

5E              6B

7E              8C

9E              10B

11A            12A

13B           14B

15D           16A

17D           18A

19E            20D

21A            22B

23C           24A

25E            26A

27D           28C

29E            30B

31B           32C

33C