CÜMLE TÜRLERİ TEST
1. Aşağıdakilerden hangisinde, yüklem olumsuz olduğu halde cümlenin anlamı olumludur?
A) Başkasıyla buluştuğunuzu sanki görmedim mi?
B) Dünkü önerinizi geri çekmeniz sorun yaratmaz mı?
C) Bugün apartmana tanımadığınız biri hiç girmedi mi?
D) Olaylara karışmaktan bir süre de olsa vazgeçemez misiniz?
E) Yakınlarınızdan biri hastaysa ona yardım etmez misiniz?
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, biçimce olumlu olduğu halde anlamca olumsuzdur?
A) Yarın sizinle sinemaya gelecek değilim.
B) Başarısızlığından ne annesinin ne babasının haberi var.
C) Araçlar yoğun trafik yüzünden hareket edemiyor.
D) Sizinle mi geleyim, evde mi kalayım?
E) "Onunla bir daha görüşmem." demiştim.
3. Aşağıdaki cümlelerden hangisi "Sana bu kitabı doğum gününde hediye etmiştim." cümlesiyle yapıca özdeştir?
A) Sizin önce bana gelmeniz daha uygun olur.
B) Tekrar ne zaman geleceğini size söyledi mi?
C) Sürekli seni beklemekten inan bıktım.
D) Romanın ikinci cildi birincisinden daha güzel.
E) Senden çok şeyler beklendiğini biliyorsun.
4. Aşağıdakilerden hangisi olumlu, devrik, eylem, soru cümlesidir?
A) Bir hafta mı kalmış orada?
B) Telefonla konuşan bayanı tanıyor musun?
C) Bir bakış mıdır seni etkileyen?
D) Gönlüm takılıvermez mi güzel sözlerine?
E) Mutluluk değil midir doğayla baş başa olmak?
5. Aşağıdakilerden hangisinde cümle, yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) Çocuk özlemini gidermek için evlat edindi.
B) Bu soruyu ilk ben çözmek isterdim.
C) Kitaplar bilgimizi artırır, sözcük dağarcığımızı geliştirir
D) Basmakalıp cümlelerle bilgili görünmeye çalışıyor.
E) Soru sorulmazsa, insanın düşünme hızı yavaşlar.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik yanlış gösterilmiştir?
A) Sözü eveleyip gevelemek yoktur onda.
B) Bu işi başaracağına kesinlikle inanıyorum.
C) Yolculuğa çıkmadan önce yanıma kitap alırım.
D) Tatilde yaşadığım o güzel günleri unutamıyorum.
e) Bu filmi, her defasında beğenerek izliyorum.
7. Aşağıdakilerden hangisi yapıca basit, eylem cümlesidir?
A) Kirayı ödeyemeyince evden çıkmış.
B) Dünkü sınavın sonuçları panoya asılmış.
C) Sanatın kişisel yanları olsa da nesnel yanları da vardır
D) Anlatılanların güncelliğini yitirdiği bir kitap bu.
E) Yazılarında argo sözcükler vardır bu yazarımızın.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde arasöz kullanılmıştır?
A) Bu sene Türkiye'nin kuzeyini, Karadeniz Bölgesini, gezeceğiz.
B) Akıllı ve mantıklı insan, her zaman sorunlarını çözmeyi başarır.
C) Çok sakin denilen köy, insanlardan, arabalardan geçilmiyordu.
D) Pazara gideceksen, bize de elma, çilek ve erik al.
E) Toplumsal yenilikler, her zaman, her toplumda zor ka-
bul edilir.
9. Genç kadın, son bir çabayla dizleri üstünde döndü, sonra ayağa kalktı. Değneklerden birine tutunarak bir adım attı, sonra bir daha. Değnekleri birer baston niyetine kullanıyordu şimdi. Çok geçmeden bir demir parmaklık ortaya çıktı. Parmaklığın üstünde bir arma vardı.
Bu parçada aşağıdakilerin hangisine örnek yoktur?
A) isim cümlesi B) Bileşik cümle
C) Basit cümle D) Sıralı cümle
E) Olumsuz cümle
10. Aşağıdakilerden hangisi nesnesi ortak sıralı bir cümledir?
A) Önce kar yağdı, sonra güneş açtı.
B) Gazeteyi önce müdür okudu, sonra öğretmenler aldı.
C) Salı günü buraya geldim, cuma günü buradan ayrılıyorum.
D) Önce okulunu bitirdi, sonra da evlendi.
E) Az önce, buradan giden arkadaştan söz ediyorduk.
11. "Bize geldiğinde geç saatlere kadar oturup konuşurduk." cümlesiyle İlgili aşağıdaki açıklamalardan hangisiyanlıştır?
A) Yüklemine göre eylem cümlesidir.
B) Öğelerinin dizilişine göre kurallı cümledir.
C) Yapısına göre bileşik cümledir.
D) Anlamına göre olumlu cümledir.
E) Cümlede bir tane yan cümlecik vardır.
12. Aşağıdaki ikili dizelerden hangisi bitmemiş bir cümle durumundadır?
A) Çam ağaçları, güneş pencereler
Ağaçların altında iki iskemle
B) Düşmüş sıvalar, kuru dikenlerle dolu
Yaz günü öğle sonrası
C) Pazar, düğmeleri parlıyor ceketlerin
Dağılmış kahkahalar gibi
D) Gitti dün gece sevinci
Ve sevincinin korkusuyla birlikte
E) Bir geçit her duyduğum sözcük
Bir buluşmaya
13. Bilimdeki her büyük ilerleyiş, hayal gücünün ürünüdür.
Bu cümlenin özellikleri için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Kurallı - bileşik - olumlu - ad cümlesi
B) Kurallı - basit - olumsuz - eylem cümlesi
C) Devrik - sıralı - olumsuz - eylem cümlesi
D) Kurallı - bileşik - olumlu - eylem cümlesi
E) Devrik - basit - olumlu - ad cümlesi
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem öznesi hem nesnesi ortak sıralı cümledir?
A) Okumadan eleştirmek olanaksızdır, okuyunuz.
B) Uyku insanı dinlendirir, dinç kılar.
C) insanın odası, giyimi, tarzı kişiliğini yansıtır.
D) Kötü şairler, iyi şairleri kıskanır ve onların olumsuz eleştirilmesine göz yumarlar.
E) Önerdiğiniz romanları okuyamadım, onlarla yakında ilgileneceğim.
15. Aşağıdakilerden hangisi bileşik ad cümlesidir?
A) Cahile laf anlatmak kolay iş değildir.
B) Sabahlan erkenden meyve sebze gelir şehre.
C) Sonunda, uzun süren sessizlik bozuldu.
D) Siz gelinceye kadar biz de boş durmadık.
E) Okulun en başarılı öğrencisi törende yoktu.
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapısına göre basittir?
A) Sırt sırta yaslanmış evler yıkılacak gibiydi.
B) On yıl içinde birçok ev yaparak servet sahibi oldu.
C) Basın açıklamalarında sert bir üslup kullanınca işinden oldu.
D) Rüzgârın uğultusu saatlerce dinmedi.
E) Sanatın önemini kavrayamayan uluslar gelişemez.
17. Aşağıdakilerin hangisinde yan cümlecik zarf tümleci görevindedir?
A) Kendine yapılmasını istemediğin şeyi başkalarına da yapma.
B) Zayıf ve soluk yanaklarından süzülen yaşları elinin tersiyle sildi.
C) Çevre kirliliğine karşı alınan önlemler yeterli değil.
D) Şiddet içeren programların yayın saatini değiştirmek gerekir.
E) Kırıcı davranmaya devam edersen yalnız kalacaksın
18. (I) Birçok insan matematiğin yasalarını bilir ve güzel sanatların birçoğunda da beceri sahibidir. (II) Fakat çoğu insan yaşamını yöneten yasalarla, yaşama sanatı denen o güç sanat hakkında çok az şey bilir. (III) Bir insan bir uçak yaparak onunla bütün dünyayı baştan başa dolaşabilir. (IV) Fakat nasıl mutlu, başarılı ve memnun olunacağını öğreten o basit sanatın tamamıyla cahilidir. (V) Sanatları öğrenirken listenin en başına yaşama sanatını koymayı unutmamalıyız.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi, yapısına göre ötekilerden farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, öznesi ortak sıralı bir cümledir?
A) Çocuklar bahçede, anne babalar konferans salonunda toplandılar.
B) Romanya topluluğa kabul edildi; fakat Türkiye kabul edilmedi.
C) Ben meyve suyu severim, kardeşim ayran sever.
D) Başbakan, milletten ve meclisten tam yetki almıştı.
E) Konuşmacı, kürsüye saat 13'te çıktı, konuşmasını saat 15'te bitirdi.
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamca olumsuz, öğelerinin dizilişine göre devrik, yükleminin türüne göre eylem cümlesidir?
A) Çok aradım seni iki gün boyunca.
B) Tuzlu değildi yediği yemekler.
C) Hiç mutsuz olmadı yaşamı boyunca.
D) Sabaha kadar uyuyamadı başı ağrıdığı için.
E) Şiirlerin hepsini ezberledi nerdeyse.
21 . Aşağıdaki cümlelerden hangisi öğe ortaklığı olmayan, bağımsız sıralı cümledir?
A) Son bir kez evine baktı ve oradan ayrıldı.
B) Bir orman köyünde mola verdik, manzarayı seyrederek çay içtik.
C) Oraya gideceğimden kimseye bahsetmemiştim.
D) Bu şehre geleli yaklaşık on yıl oldu, her yerini çok sevdim.
E) Merdivenleri işçiler yıkasın, siz de silin.
22. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi "bileşik" cümleye örnek olamaz?
A) Misafir umduğunu değil bulduğunu yer.
B) Araba devrilince yol gösteren çok olur.
C) Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır.
D) Körle yatan şaşı kalkar.
E) Dereyi görmeden paçaları sıvama.
23. On bire doğru küçük yokuşu çıkar, tramvay yoluna varır, sola döner, on beş adım atar, kütüphaneye ulaşırım. Oradan Fransızca, resimli bir dergi satın alıp çıkarım. Koltuğumun altında dergi, kütüphaneden çıkar çıkmaz hemen dalarım bizim sokağa. İnsanları başkadır bizim sokağın; tramvay yolu insanına benzemez.
Bu parçada aşağıdaki cümle türlerinden hangisi yoktur?
A) Ad (isim) cümlesi B) Bileşik Cümle C) Sıralı cümle D) Devrik Cümle E)Basit cümle
24. (I) Dışa kapalı ön avlular kimi yerde kayısı bahçelerine, dar kıvrımlı sokaklara açılıyor. (II) Ardıç ağacından yapılan dikmeler, kayısı kurutmada kullanılıyor. (III) Etrafta kerpiçten yapılmış küçük ve tek katlı binalar göze çarpıyor. (IV) Kızkardeşim bunları ilk gördüğünde "Birinci sınıftaki çocukların yaptıkları resimlere benziyor." demişti. (V) Arada tuğladan yapılmış iki katlı binalar da görülüyor.
Bu parçada numaralandırılmış cümlelerden hangisi yapısı bakımından ötekilerden farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
25. Aşağıdaki sıralı cümlelerin hangisinde öğe ortaklığı yoktur?
A) Adam yelkeni tutmaya çalışıyor, tekne bir o yana bir bu yana savruluyordu.
B) Çoban yalçın bir kayanın üstünde kaval çalıyor, sürüyü toplamaya çalışıyordu.
C) Çocuk yaşlı gözlerle etrafındakilere bakıyor, düşen simitleri yerden topluyordu.
D) Bir yandan şoförün baygın şarkılarını dinliyor, bir yandan çocuklarımı düşünüyorum.
E) Çocuğun elindeki kitabı aldı, kitaplığa koydu.
26. Aşağıdakilerin hangisinde, virgülden önceki bölüm eksiltili tümcedir?
A) Genç adamın öfkesi annesini, babasını çıldırtacak.
B) Saat beşte bir kahve, daha sonra romanın başına oturur.
C) Bizim için kaçırılmayacak, inanılmaz bir fırsattır bu.
D) O yazar, sorunlara çözümleyici ve iyimser bir tavırla yaklaşan, farklı bir insandı.
E) Duyguları çok içten ve sıcaktı, insanı hemen etkiliyordu.
27. Ölümsüzlüğü arayan Gılgamış, tek ölümsüz insan. Utnapiştim'i bulup ondan bu gizi öğrenmek için yola düşer.Hiçbir insanın katlanamayacağı acılara, tehlikelere zorluklara karşı koyar. Onun geçtiği yollardan daha önce bir ölümlü geçmemişti, rüzgâr denizden estiği sürece de hiç kimse geçemeyecekti. Sonunda, Gılgamış, yanakları çökük, yüzü süzgün durumda Utnapiştim'i bulur. Ondan ölümsüzlük veren bitkinin yerini öğrenir.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Bileşik cümle B) Basit cümle
C) Ad cümlesi D) Sıralı cümle
E) Devrik cümle
28. Aşağıdakilerden hangisi hem öznesi, hem nesnesi ortak sıralı bir cümledir?
A) Beni doğru dürüst dinlemedi, bu yüzden yanlış anladı.
B) Annem akşama kadar çalışmaktan yorulmuştu; kanepede uyuyakaldı.
C) Çocukluğun zorluklarla geçmişti, ama zorluklar seni güçlendirmişti.
D) Sevmediği bir işi yapmak ona göre değildi; kabul etmedi.
E) Babam, maça gitmek istediğimi bildiği için bana da bilet almış.
29. Toplumsal sorunları bilmemesi ve toplumdan kopuk yaşaması düşünülemez sanatçının.
Bu cümlenin nitelikleri, aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Basit - olumlu - devrik - ad
B) Basit - olumlu - kurallı - ad
C) Bileşik - olumlu - kurallı - eylem
D) Bileşik - olumsuz - devrik - eylem
E) Sıralı - olumlu - devrik - eylem
30. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde arasöz, farklı bir öğenin açıkiayıcısıdır?
A) Trafik cezaları arttırılmadıkça, bunlar -trafik canavarları- her geçen gün çoğalacak.
B) Olay yerine gelenler, konuşanları -görgü tanıklarını-hayretle dinliyorlardı.
C) Onlar, -sırça köşklerinden çıkmayanlar- yoksul halkın çektiği sıkıntıları bilemezler.
D) Emekli maaşı ödeme sistemi değişmedikçe, bunlar -emekli kuyrukları- hiç bitmeyecek
E) Bu tür televizyon programları izlendiği sürece, bunlar -topluma hiç bir şey kazandırmayan, saçma sapan yarışmalar- sürekli tekrarlanacak.
CEVAP ANAHTARI : 1.A 2.B 3.D 4.A 5.C 6.D 7.B 8.A 9.E 10.B 11.E 12.A 13.A 14.B 15.A 16.D 17.E 18.A 19.E 20.D 21.D 22.C 23.E 24.A 25.A 26.B 27.E 28.A 29.D 30.B